Biz ýakynlaşmagy ugur edinýäris

16-17-nji oktýabr aralygynda Aşgabatda energiýa arabaglanyşygyny gowulandyrmak boýunça halkara bilermenleriň duşuşygy geçiriler. Duşuşygyň gün tertibinde – hemmeler üçin elýeterli, ygtybarly, durnukly we döwrebap energiýa bilen üpjün edýän Durnukly ösüş maksatlarynyň 7 ýetmek üçin durnukly we netijeli energiýa arabaglanyşygyň möhüm zerurlygy bar.

Maslahat Birleşen Milletler Guramasynyň Baş Assambleýasynyň 78/149 Kararnamasy bilen döredilen impulsa esaslanýar, onda durnukly ösüşe ýetmekde özara energiýa arabaglanyşygyň esasy orny ykrar edilýär. BMG-nyň Ýewropa Ykdysady Komissiýasy we BMG-niň Aziýa we Ýuwaş ummany sebiti boýunça Ykdysady we durmuş meseleleri boýunça, Merkezi Aziýada we Kawkazda energiýa arabaglanyşygy boýunça bilelikdäki maksatnama boýunça iki tematiki sessiýa guramak arkaly öz goşandyny goşdy: “Sebitleýin integrasiýa we hyzmatdaşlyk: energiýa arabaglanyşygy boýunça Aziýa we Ýuwaş ummany sebiti boýunça Ykdysady we durmuş meseleleri boýunça komissiýasy sebit ýol kartasyndan sapaklar” we “Energiýa çeşmeleriniň diwersifikasiýasy we howpsuzlygy: energiýa çeşmelerini diwersifikasiýa strategiýalaryny öwrenmek, energiýa howpsuzlygyny ýokarlandyrmak hem-de howanyň üýtgemeginiň zyýanly netijelerini azaltmak strategiýalaryny öwrenmek: BMG-nyň Ýewropa Ykdysady Komissiýasy Merkezi Aziýada energiýa arabaglanşygy baradaky taslamasyndan sapaklar”.

Serhetüsti energiýa ulgamynyň integrasiýasy, energiýa geçişini çaltlaşdyrmak üçin esasy guraldyr. Köplenç isleg merkezlerinden uzakda ýerleşýän arzan gaýtadan dikeldilýän energiýa çeşmelerine elýeterliligi üpjün etmek bilen, üpjünçiligiň dürlüligini ýokarlandyrýar we energetika ulgamynyň çeýeligini açmak bilen, serhetüsti integrasiýa ýurtlara energiýa howpsuzlygynyň ýokary derejesini üpjün etmek we sarp edijiler üçin çykdajylary az saklamak bilen bir hatarda energiýa ulgamlarynyň dekarbonizasiýasyny çaltlaşdyrmaga kömek edip biler.

Arassa energiýa ulgamlaryna adalatly we deňhukukly geçiş gazanmak, tor infrastrukturasyna maýa goýumlarynyň we gaýtadan dikeldilýän energiýada serhetaşa söwdanyň ep-esli artmagyny talap eder. Halkara energetika agentliginiň (HEA) maglumatlaryna görä, bu maksada ýetmek üçin 2030-njy ýyla çenli elektrik geçiriji we paýlaýyş torlaryna maýa goýumlary iki esse ýagny, 680 milliard dollara çenli artdyrlar. Gatnaşanlar meýilnamalaşdyrmak, maliýeleşdirmek, toplumlaýyn energiýa ulgamlary we beýleki möhüm meseleler boýunça öňdebaryjy tejribe barada öz pikirlerini paýlaşarlar.

Çärä Aşgabatdaky şahsy gatnaşygy birleşdirip we onlaýn meýdança arkaly wirtual baglanyşygy birleşdirýän gibrid formatda geçiriler. Sessiýalarda serhetüsti infrastrukturany ösdürmek, kadalaşdyryjy-hukuk binýady we arassa energiýa integrasiýasy ýaly aýratyn mowzuklar boýunça utgaşykly görnüşde okuw maslahaty göz öňünde tutulýar. Şeýle hem bu maksatnama, möhüm energiýa infrastrukturasyny goramak boýunça tehniki gollanmany hödürlemek üçin ýörite BMG-niň Terrorçylyga garşy göreşmek müdirliginiň çäresini öz içine alýar.

ORIENT news

Foto: orient.tm