Aşgabatda Türkmenistan bilen Ýaponiýanyň arasyndaky ykdysady hyzmatdaşlyga barada täze resminamalara gol çekildi
16.12.2024 | 21:55 |16-njy dekabrda Aşgabatda, “Ýyldyz” myhmanhanasynyň maslahatlar zalynda Ykdysady hyzmatdaşlyk boýunça Türkmen-ýapon we Ýapon-türkmen komitetleriniň 15-nji mejlisi geçirildi. Foruma gatnaşmak üçin “Itochu Corporation” kompaniýasynyň direktorlar geňeşiniň agzasy, ýerine ýetiriji wise-prezidenti, maşyn we enjamlar kompaniýasynyň prezidenti, Ykdysady hyzmatdaşlyk boýunça Ýapon-türkmen komitetiniň başlygy Hiroýuki Subaýyň ýolbaşçylygyndaky işewür toparlarynyň uly wekiliýeti Türkmenistana geldi.
Mejlisden öň kiçi düzümdäki duşuşyk geçirildi. Ýapon wekiliýetiniň düzümine “Kawasaki Heavy Industries Ltd”, “Sumitomo Corporation”, “Tokio Boeki Yewraziya”, “Marubeni Corporation”, “Toyo Engineering Corporation”, “Komatsu”, “Kubota Corporation”, “Tairuku trading Corporation” we beýleki iri ýapon kompaniýalarynyň, şeýle hem Ýaponiýanyň Söwda boýunça assosiasiýasynyň (ROTOBO) ýolbaşçylary girdiler.
Daşary işler ministri Raşid Meredow, Türkmen-ýapon komitetine başlyklyk edip, mejlisi açdy we ýokary derejeli myhmanlary garşy aldy, 2022-nji ýylyň dekabrynda Tokioda geçirilen mejlisiň netijeliligini ýada saldy we ýurdumyzyň Ýaponiýa bilen gatnaşyklary berkitmäge gyzyklanma bildirýändigi nygtady.
Türkmenistanyň DIM-niň ýolbaşçysy iki tarapyň wekiliýetleriniň wekilçilikli düzümini belläp geçdi çekdi, hem-de bu komitetleriň iki ýurduň arasyndaky hyzmatdaşlygy ösdürmekde möhüm orun eýeleýändigini we täze geljegi uly ugurlary açmaga gönükdirilendigini görkezýär.
Meredowyň pikiriçe, komitetler döwletara gatnaşyklar üçin täsirli mehanizmler, pikir alyşmak, teklipler alyşmak we geljekde netijeli dialog üçin berk esas döretmekde anyk meýilnamalary işläp düzmek üçin meýdançadyr.
“Ýaponiýa hemişe biziň üçin ygtybarly hyzmatdaş we Türkmenistanda dürli taslamalarda ulanylýan innowasiýa we tehnologiýa pudagynda öňdebaryjylaryň biridir” diýip, ministr aýtdy.
Iki ýurt özara bähbitli esasda energetika, ulag, senagat ýaly başga-da birnäçe ugurlarda üstünlikli hyzmatdaşlyk edýär. Türkmen-ýapon gatnaşyklarynyň ösmeginde esasy faktor, iň ýokary döwlet derejesinde ynamly, konstruktiw we şol bir wagtyň özünde dostlukly gatnaşyklardyr.
Iki döwletiň ýolbaşçylarynyň yzygiderli duşuşyklary, Türkmenistan bilen Ýaponiýanyň arasyndaky dostlugy we hyzmatdaşlygy berkitmäge gönükdirilen giň gerimli we uzak möhletli başlangyçlaryň ösdürilmegine güýçli syýasy itergi berýär.
Şu nukdaýnazardan, türkmen halkynyň Milli Lideri, Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedowyň 2022-nji ýylda Ýaponiýa bolan sapary we onuň çäginde Ykdysady hyzmatdaşlyk boýunça Ýapon-türkmen komitetiniň agzalary bilen duşuşyklary bellendi.
Bu aralykda, şeýle yzygiderli aragatnaşyk däbi 2009-njy ýyldan bäri dowam edip gelýär we her gezek sapar wagtynda türkmen halkynyň Milli Lideri, Türkmenistanyň Prezidenti wezipesinde işlän döwründe, Ýaponiýanyň imperatory, premýer-ministrleri, parlament korpuslary we bu ýurduň işewür toparlary bilen konstruktiw we netijeli duşuşyklary geçirmek üçin mümkinçilige eýe boldy.
Bu, Türkmenistan bilen Ýaponiýanyň arasynda ykdysady hyzmatdaşlygyň mümkinçiligini ýokarlandyrmak üçin güýçli syýasy esas boldy. Şeýle uly göwrümli işleriň netijesi häzirki wagtda görünýär we soňky 12-13 ýylda türkmen hyzmatdaşlarynyň gatnaşmagynda ýapon kompaniýalary tarapyndan gurlan uly önümçilik, senagat we energetika desgalarynda öz beýanyny tapdy.
Türkmenistanyň gaz himiýasy pudagynda, elektroenergetika ulgamynda netijeli hyzmatdaşlygyň mysallary bar we ulag infrastrukturasy boýunça işjeň işler alnyp barylýar.
Şu ýylyň ýanwar aýynda Tokioda, Türkmenistan wekiliýetiniň sapary wagtynda ýapon telekeçileriň arasynda, Ýaponiýanyň ministrliklerinde we pudak edaralarynda gepleşikler geçirildi – taraplar anyk taslamalary ara alyp maslahatlaşdylar we ýakyn we orta möhlet üçin hyzmatdaşlygyň ileri tutulýan ugurlaryny tassykladylar.
Şu günki mejlisiň dowamynda oňa gatnaşyjylar Türkmenistan bilen Ýaponiýanyň arasyndaky söwda we ykdysady gatnaşyklaryň dürli meseleleri barada pikir alyşdylar. Mejlisiň çäginde himiýa senagaty, gaz pudagy we ş.m. ýaly döwlet pudak edaralary bilen ýapon kompaniýalarynyň arasynda resminamalaryň bukjasyna gol çekildi.
Resminamalaryň arasynda – “Türkmenhimiýa” döwlet konserni bilen “Mitsubishi Heavy Industries Asia Pacific, Pte. Ltd.” (Singapur), “Çalik Enerji Sanayi ve Ticaret A.Ş.” (Türkiýe) hem-de “Mitsubishi Corporation” (Ýaponiýa) kompaniýalar toparynyň arasynda “Garabogazkarbamid” zawodynda bejeriş we tehniki hyzmat ediş işi hakynda Çarçuwaly ylalaşygy.
Şeýle hem “Türkmenhimiýa” döwlet konserni bilen “Mitsubishi Heavy Industries, Ltd.” (Ýaponiýa), “Gap Inşaat Yatirim ve Dış Ticaret A.Ş.” (Türkiýe) we “Mitsubishi Corporation” (Ýaponiýa) kompaniýalar toparynyň arasynda Türkmenistanyň Balkan welaýatynyň Gyýanly obasynda kuwwaty ýylda 1,155 müň tonna deň bolan karbamid önümçilik zawodynyň taslamasyny düzmek, üpjünçilik etmek we doly gurup tabşyrmak boýunça hyzmatdaşlyk barada Çarçuwaly ylalaşyga gol çekildi.
“Türkmenhimiýa” döwlet konserni şeýle hem “Kawasaki Heavy Industries, Ltd” (Ýaponiýa), “ITOCHU Corporation” (Ýaponiýa) kompaniýalar topary bilen özara hyzmatdaşlyk boýunça özara düşünişmek hakynda Ähtnama baglaşdy. Şeýle-de “Türkmenhimiýa” döwlet konserni “Kawasaki Heavy Industries, Ltd” kompaniýasy bilen Ahal welaýatyndaky tebigy gazdan benzin öndürýän zawodyň üpjünçiligi we tehniki hyzmaty boýunça 3-nji Goşmaça ylalaşyk barada özara düşünişmek hakynda Ähtnama gol çekildi.
Türkmenistanyň Energetika ministrligi bilen “Sumitomo Corporation” ýapon kompaniýasynyň arasynda özara düşünişmek hakynda Ähtnama ikitaraplaýyn resminamalaryň bukjasyna girdi.
Mundan başga-da taraplar Girdejiler üçin salgytlar babatda iki gezek salgyt salynmagyny aradan aýyrmak we salgytlary tölemekden boýun gaçyrylmagynyň öňüni almak hakynda Türkmenistan bilen Ýaponiýanyň arasynda Konwensiýa gol çekdiler.
Bilelikdäki mejlisiň netijeleri boýunça Teswirnama gol çekildi.
Ýapon wekiliýetiniň Türkmenistana saparynyň maksatnamasynyň çäginde Ministrler Kabinetinde we döwlet edaralarynda duşuşyklaryň we gepleşikleriň geçirlmegi göz öňünde tutulýar.
ORIENT