Biz ýakynlaşmagy ugur edinýäris

Türkmenistan “Halkara parahatçylyk we ynanyşmak ýyly” we ýurduň hemişelik Bitaraplygynyň 30 ýyllygy mynasybetli ählumumy we sebit gün tertibiniň möhüm ugurlaryna bagyşlanan iri halkara forumlarynyň birnäçesini geçirmäge taýýarlanýar. Bu barada Türkmenistanyň Daşary işler ministrliginiň ýolbaşçysy Raşid Meredow 10-njy martda Daşary işler ministrliginde geçirilen brifingde mälim etdi.

Diplomatik wekilhanalaryň ýolbaşçylaryny we işgärlerini, halkara guramalarynyň we habar beriş serişdeleriniň wekillerini bir ýere ýygnan brifing, Türkmenistan Hökümeti tarapyndan halkara guramalary bilen hyzmatdaşlykda mart aýynda geçiriljek halkara wakalaryna syn bermäge bagyşlandy.

Duşuşygy açyp, ministr Raşid Meredow Halkara parahatçylyk we ynanyşmak ýylynyň ýanwar aýynda badalga berlendigini we ilkinji möhüm wakanyň BMG-niň Nýu-Ýorkdaky baş edara binasynda 100-den gowrak ýurduň wekilleriniň gatnaşmagynda bolup geçendigini nygtady. BMG-niň wekillerine, diplomatlara we halkara guramalarynyň işgärlerine bu tagallalara işjeň gatnaşandyklary üçin minnetdarlyk bildirdi.

Daşary işler ministrliginiň ýolbaşçysy, BMG-niň Baş Assambleýasynyň 2025-nji ýylyň Halkara parahatçylyk we ynanyşmak ýyly diýip yglan etmek hakyndaky Kararnamany durmuşa geçirmek üçin Türkmenistan tarapyndan yzygiderli alnyp barylýan işler barada belledi. Ýanwar aýynyň başynda Türkmenistanyň Prezidenti türkmen halkynyň Milli Lideri, Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedowyň ýolbaşçylygyndaky Döwlet guramaçylyk toparynyň düzümini tassyklandygyny habar berdi. Topar tarapyndan degişli maksatnamalary we iş meýilnamalary, şol sanda Türkmenistanda we daşary ýurtlarda geçiriljek halkara çäreleriň meýilnamasyny tassyklady.

Ministriň belleýşi ýaly, şu ýylyň ilkinji iki aýynda Türkmenistanyň Daşary işler ministrligi daşary ýurtly hyzmatdaşlar bilen bilelikde eýýäm Türkmenistanda, daşary ýurtlarda we Parahatçylyk we ynanyşmak ýylyna bagyşlanan halkara meýdançalarynda 44 çäre geçirdi.

Raşid Meredow öz çykyşynda mart aýynda Aşgabatda meýilleşdirilýän möhüm halkara çärelere aýratyn üns berdi.

Bu tapgyryň ilkinjisi 19-njy martda geçiriljek “Halkara parahatçylyk we ynanyşmak ýyly: durnukly ösüşi üpjün etmekde sebitara ykdysady hyzmatdaşlygyň orny” atly halkara maslahaty bolar.

Türkmenistanyň Halkara parahatçylyk we ynanyşmak ýylynyň dowamyndaky işleriniň we onuň ileri tutýan ugurlarynyň konsepsiýasynda, ýakyn arabaglanyşykda howpsuzlyk we durnukly ösüş meseleleri möhüm orny eýeleýär. Şol bir wagtyň özünde sebitleriň arasyndaky ýakyn hyzmatdaşlygy üpjün etmegiň esasy görkezijileriň biri bolan yklym howpsuzlyga aýratyn üns berilýändigini ministr nygtady.

Foruma diňe bir Aziýanyň däl, eýsem beýleki yklymlaryň ýurtlaryndan döwlet edaralaryna, halkara guramalaryna, maliýe guramalaryna we işewür toparlaryna wekilçilik edýän 200-den gowrak gatnaşyjy çagyryldy. Türkmenistanyň Daşary işler ministri maslahatyň esasy mowzuklaryny beýan etdi we diplomatlary hem-de halkara guramalarynyň wekillerini gyzyklanýan dialogyna işjeň gatnaşmaga çagyrdy. Olaryň arasynda:

“Merkezi we Günorta Aziýada energetika, ulag we infrastruktura taslamalarynyň geosyýasy we geoykdysady ähmiýeti”: Raşid Meredow Merkezi we Günorta Aziýanyň sebitlerini birleşdirýän we yklymyň köp ýurtlarynyň bähbitlerine laýyk gelýän güýçli ykdysady guşagy döretmekde iri taslamalaryň möhüm ornuna ünsi çekdi.

“Türkmenistan — Owganystan — Pakistan — Hindistan (TOPH) gaz geçirijisi: ykdysady, guramaçylyk we hukuk meseleleri”: TOPH – bu takmynan 2 milliard ilaty bolan ýurtlary gaz bilen üpjün etmek üçin döredilen esasy transmilli energetika taslamasydyr we bu maslahata energetika kompaniýalarynyň, banklaryň we konsalting firmalarynyň ýolbaşçylarynyň we hünärmenleriniň arasynda pikir alyşmak üçin meýdança döreder.

“Türkmenistan — Owganystan — Pakistan elektrik geçirijisiniň gurluşygynyň halkara ykdysady hyzmatdaşlygy pugtalandyrmakda orny we ähmiýeti”: goňşy sebitleri elektrik bilen üpjün etmek üçin Merkezi Aziýa ýurtlarynyň işjeň işini belläp, Raşid Meredow bu mowzugyň ara alnyp maslahatlaşylmagynyň halkara energetika hyzmatdaşlygynyň ösmegine goşant goşjakdygyna ynam bildirdi.

“Merkezi we Günorta Aziýa sebitlerinde ulag arabaglanyşygy: ösüşiň taslamalary”: ministr Aziýa bilen Ýewropanyň arasynda bar bolan ulag-üstaşyr geçelgeleriniň täzesini döretmegiň we bar bolanlaryny netijeli ulanmagyň möhümdigini aýtdy we iri ulag kompaniýalaryny hem-de maliýe guramalaryny bu mowzugy netijeli ara alyp maslahatlaşmaga çagyrdy.

“Maliýe institutlarynyň Merkezi we Günorta Aziýadaky ykdysady taslamalaryň durmuşa geçirilmegine gatnaşmaklary”: Raşid Meredow iri sebitleýin taslamalaryň üstünlikleriniň esasan maliýe mehanizmlerine baglydygyny belläp, maliýe pudagynyň wekillerini öz pikirlerini we tekliplerini işjeň beýan etmäge çagyrdy.

Mart aýynyň ikinji möhüm wakasy, 29-njy martda Arkadag şäherinde geçiriljek “Parahatçylyk we ynanyşmak ýyly: halkara ynsanperwer işiniň ösüşi” atly halkara maslahaty bolar. Çäräni Gurbanguly Berdimuhamedow adyndaky Howandarlyga mätäç çagalara hemaýat bermek boýunça haýyr-sahawat gaznasy gurnaýar.

Türkmenistan Halkara Parahatçylyk we Ynam ýylyny halkara gatnaşyklarynyň ynsanperwerleşdirilmeginde aýgytly döwür hasaplaýar, bu ugurda ileri tutulýan ugurlar bolsa eneligi we çagalygy goldamak, çagalaryň we ýaşlaryň ösmegi üçin şertler döretmek, adamlara ynsanperwerlik kömegi bermekdir. Meredow, ynsanperwer ulgamynda BMG-niň gurluşlary bilen işjeň işleşmegiň we haýyr-sahawat gaznasynyň bu maksatlara ýetmegindäki möhüm ornuny nygtady.

Ministr daşary ýurtlaryň döwlet we jemgyýetçilik gurluşlaryny, halkara guramalarynyň wekillerini Arkadag şäherinde geçiriljek maslahata gatnaşmaga çagyrdy we onuň işiniň esasy ugurlaryny beýan etdi:

Saglygy goraýyş, çagalara lukmançylyk kömegi bermek: Forum tejribe alyşmak we çaga keselleriniň öňüni almak, bejermek we dikeltmek boýunça täze usullary gözlemek üçin meýdança bolar.

Bilim, çagalara we ýetginjeklere bilim hyzmatlaryny bermek: Türkmenistan milli tejribäni paýlaşmaga we bilim pudagynda iň oňat halkara tejribesini öwrenmäge taýýar.

Howanyň üýtgemegi we çagalar: Ministr howanyň üýtgemegine uýgunlaşmak we onuň çagalara ýaramaz täsirini azaltmak meseleleriniň möhümdigini, şeýle hem ählumumy ekologiýa çagyryşlar şertinde ekologik bilimiň we çagalara goldawyň möhümdigini aýtdy.

Brifingiň ahyrynda Raşid Meredow ilkinji “Merkezi Aziýa – Ýewropa Bileleşigi” sammitiniň öňüsyrasynda Aşgabatda “Merkezi Aziýa – ÝB” ministrler duşuşygynyň geçiriljekdigi barada habar berdi. Şunuň bilen baglylykda, türkmen halkynyň Milli Lideriniň “Euronews” teleýaýlymyna interwýusynyň ähmiýetine çekildi. Söhbetdeşliginiň dowamynda Türkmenistanyň dünýä syýasatynyň möhüm meseleleri boýunça resmi garaýyşlary beýan edilýär.

Halkara guramalaryň we diplomatik wekilhanalaryň wekilleri Türkmenistanyň tagallalaryna ýokary baha berdiler we ýakyn wagtda geçiriljek halkara forumlara işjeň gatnaşmaga taýýardyklaryny mälim edip, parahatçylygy, durnuklylygy we sebitleýin ykdysady hyzmatdaşlygy berkitmegiň möhümdigini bellediler.

ORIENT

Foto: orient.tm