Iň täze habarlar

Täze rus işläp düzülen tehnologiýa aragatnaşyk we nawigasiýa durnuklylygyny ýokarlandyrar

12.07.2025 | 09:30 |
 Täze rus işläp düzülen tehnologiýa aragatnaşyk we nawigasiýa durnuklylygyny ýokarlandyrar

Sankt-Peterburg döwlet uniwersitetiniň (SPbDU) matematikleri aragatnaşyk we nawigasiýa enjamlarynyň işini ep-esli gowulandyrýan täze algoritm işläp düzdüler. Bu algoritm fazaly awtomatiki ýygylyk sazlaýyş ulgamlaryny (FAÝS) optimizirleýär. FAÝS ulgamlary enjam bilen daşarky çeşmeleriň (meselem, router ýa-da hemra) arasyndaky signallaryň sinhronlaşdyrylmagyna jogap berip, simsiz aragatnaşykda we hemra arkaly nawigasiýada örän möhüm orun tutýar. Emma bu ulgamlaryň işine päsgelçilik döredýän tolkun üýtgemeleri we näbellilikler bolup bilýär.

Bar bolan FAÝS ulgamlarynda saklaýyş we tutma aralyklary bilen baglanyşykly sinhronlaşmany saklap bilýän çäklendirmeler bar. Esasan hem tutma aralygyny (garantirlenen sinhronlaşma zolagy) anyk hasaplamak örän kyn bolup, bu bolsa ýalňyşlyklara we durnuksyzlyga getirýärdi.

SPbDU-nyň alymlary iň meşhur FAÝS ulgamlarynyň birinde tutma aralygyny has aňsat we takyk hasaplamagyň usulyny tapdylar. Olar bu maksada üýtgeýänleriň çalşygy usulyny ulanmak arkaly ýetdiler. SPbDU-nyň amaly kibernetika kafedrasynyň müdiri Nikolay Kuznesowyň bellemegine görä, bu usul tutma aralygy üçin takyk formulany almak mümkinçiligini döretdi we sinhronizasiýanyň duýdansyz ýitmeginiň öňüni aldy. Bu bolsa esasan hem nawigasiýa we energetika ulgamlarynda örän möhümdir.

Kompýuter modelirlemesi täze çemeleşmäniň adaty usullara garanyňda has ýokary durnuklylygy we sinhronizasiýanyň ýitmegine garşy çydamlylygy üpjün edýändigini görkezdi. Şeýle hem, ol FAÝS ulgamlarynyň özüni alyp barşyny has takyk çaklamaga mümkinçilik döredýär, bu bolsa amaly taýdan ulanylyş üçin aýratyn ähmiýetlidir. Geljekde alymlar bu çemeleşmäni ösdürmegi we inženerler bilen bilelikde tejribe nusgalaryny döretmegi meýilleşdirýärler.

ORIENT

Foto: Freepik

Şeýle hem okaň: