Hemralar Hazarda “hyýaly” adanyň şeklini surata aldylar

13.01.2025 | 15:45 |

NASA degişli Landsat 8 we 9 enjamlary 2022-nji ýylyň noýabryndan 2024-nji ýylyň dekabryna çenli Hazar deňziniň kenarýaka zolaklarynyň birnäçe suratyny aldylar hem-de ol ýerde “hyýaly” adanyň şeklini ýüze çykardylar. Ol Azerbaýjanyň gündogar kenarýakasyndan, takmynan, 25 km uzaklykda ýerleşýär.

Çigil-deňiz ady bilen tanalýan ada 2023-nji ýylyň başynda Kumani palçyk ýanardagynyň atylyşyndan soňra Hazar deňziniň suwlaryndan peýda boldy. Öňdäki ýylyň ahyryna çenli ol ýumrulyp, gözden ýitdi.

Alymlar birnäçe gezek Kumani ýanardagynyň güýçli atylyşlaryny hasaba aldylar. Olar 1861-nji ýylda bu ýanardagyň ilkinji hasaba alynan atylyşyndan soňra şeýle meňzeş wagtlaýyn adalary döredýärdiler.

Kumaniniň geçen sekiz sany hasaba alnan atylyşlary iki günüň dowamynda serpme ýagdaýda bolup, dürli ölçegli adalary döredýärdiler. Şeýlelikde, 1861-nji ýylyň maý aýynda atylyş bary-ýogy 87 m giňlikde we suw derejesinden 3,5 m beýiklikde adanyň emele gelmegine getirdi. Ol 1862-nji ýylyň başlaryna çenli ýumruldy. Iň güýçli atylyş 1950-nji ýylda bolup geçdi: şol wagt giňligi 700 m we beýikligi 6 m barabar bolan ada emele geldi.

ORIENT news