Biz ýakynlaşmagy ugur edinýäris

Türkmenistan bilen Russiýa Federasiýasynyň arasyndaky ylmy we bilim pudagyndaky hyzmatdaşlyk strategiki häsiýete eýe. Şeýlelik bilen, açyk çeşmelere görä, raýatlarymyzyň 30 müňden gowragy dostlukly ýurduň uniwersitetlerinde okaýarlar.

Olaryň arasynda Russiýa Federasiýasynyň iň abraýly uniwersitetleriniň biri - I.M.Gubkin adyndaky Russiýa Döwlet nebit we gaz uniwersitetiniň talyplary Gurbanguly Atajanow we Aýhan Çagylow hem bar.

Şu gün – Russiýa güninde - ORIENT bu uniwersitetde bilim alýan türkmen talyplaryndan redaksiýamyza iberilen haty çap edýär.

Moskwada ýaş watandaşlarymyz ýurdumyzyň ýangyç we energetika toplumynyň ösmegi üçin möhüm bolan hünärleri ele alýarlar. Öwrenilen bilimleriň we alnan endikleriň geljekde olaryň öz hünärleriniň ussady bolmagy üçin peýdaly boljak güni uzakda däl.

Bu we başga-da köp zatlar barada häzirki wagtda gözleg uniwersitetiniň talyplary bolan, A.S.Puşkin adyndaky bilelikdäki türkmen-rus mekdebiniň öňki uçurymlary öz hatynda ýazdylar.

«Adam üçin iň möhüm zat – Watan!» Biz muny köplenç ene-atalarymyzdan we mekdep mugallymlaryndan, ýaşulylardan we daşary ýurtda okap, dogduk mekanyna gaýdyp gelenlerden eşidýärdik. Ýöne özümiz bu ýönekeý sözleriň doly çuňlugyny Watanyň daşyna çykandan soň ýiti duýduk».

Aýhan bilen Gurbanguly öz hatynda şeýle ýazýarlar. Olar özbaşdak durmuşyň ilkinji ädimlerini ätýärler, ýöne ýaşlygyna garamazdan ene-atalarynyň, mugallymlarynyň we Watanyň olary daşary ýurda okamaga ugradanda üstelerine ýüklän jogapkärçiligine doly düşünip başlaýarlar. Köp wagt geçmezden, olaryň Russiýanyň iň gowy ýokary okuw mekdepleriniň birinde alan bilimleri we başarnyklary Türkmenistanyň energetika toplumy tarapyndan ulanylar.

Elbetde, öz Watanyndan müňlerçe kilometr uzaklykda bolsa-da, olar ýeke däl, sebäbi olar aragatnaşyklaryny ýitirmediler. «Gubkin»-de hem, olar bilen bilelikde, ýurdumyzyň dürli künjeklerinden gelen ýene 50 deň-duşlary dürli hünärlerde nebit önümçiliginiň esaslaryny öwrenýärler.

Mysal üçin, Aýhan Çagylow nebit ýataklaryny hünär taýdan bejermek we işlemek boýunça tälim alýar. Ol Watanyna gaýdyp gelende, ýokary tehnologiýaly ugurlardaky amaly çäreler bilen birlikde toplan bilimleri, şol bir wagtyň özünde onlarça guýyny yzarlamakda kyn işe kömek eder.

«Ösüş desgasynyň netijeli işlemegi üçin biziň üstümizde jogapkärçilik bolar, -diýip Aýhan ýazýar. – Öndürijiniň ygtyýarynda birnäçe guýy bolup, olaryň her biri üçin köp ölçegleri kesgitlenmeli. Mysal üçin, guýa haýsy enjamlary salmaly, nebiti nädip çalt çykarmaly ýa-da gatlagyň içindäki basyşy nädip saklamaly. Geljekki hünärimiziň ähli amaly inçelikleri bilen biz okuw döwründe tanşyp başlaýarys. Muňa häzirki zaman barlaghanalarymyzda ulanylýan iň täze tehnologiýalar kömek edýär».

«Nebitçi, geň galdyryjy gyzykly bir hünär. Ol özünde ýokary tehnologiýalary we ylym köp talap edýän tehnologiýany netijeli ulanmagy, ýer ýüzüni duýmak, onuň bilen sazlaşykly bolmak, gorap saklamagyň möhümdigine düşünmek üçin inçe ukyp bilen birleşdirýär. Bu ýerde takyk ylymlar, mekdepden bize ornaşdyrylan daşky gurşaw etikasy we bilim bilen ýakyndan baglanyşyklydyr», - diýip hatyň awtorlary pikir ýöredýärler.

«Men kiçilikden durmuşymy inženerlik işleri bilen baglanyşdyrjakdygymy bilýärdim. Mekdebi tamamlandan soň, nebit-gaz pudagynda bilimimi dowam etdirjekdigime anyk karar berdim. Şeýdip, meniň geljekki nebitçi syýahatym başlady»,-diýip Aýhan Çagylow dowam edýär.

... Russiýa geleninden soň, watandaşlarymyz diňe bir zerur bilim almaga däl-de, eýsem düýbünden başga şertlerde özlerini synamaga synanyşýarlar. Bu üýtgeşiklik sebäpli ýaş türkmen hünärmenleri kärhanalaryň we guramalaryň hataryna goşulýarlar we türkmen ýokary okuw mekdeplerini tamamlan kärdeşleri bilen daşary ýurt tejribesini paýlaşýarlar.

«Talyplarymyz bilimden başga-da, sport ýaryşlaryna gatnaşyp, baýrakly orunlary alyp we şahsy üstünlikleri gazanyp fakultetiň jemgyýetçilik durmuşyna işjeň gatnaşýarlar».

... Ynha, Gubkiniň talyby Gurbanguly Atajanowyň okuwlary hakda nämeler ýazýar.

«Men nebit we gaz ýataklaryny özleşdirmek fakultetinde «nebit we gaz guýularyny burawlamak» hünäri boýunça bilim alýaryn. Nebit we gaz ýokary okuw mekdebinde bu hünäriň aýratynlyklaryny özleşdirip, uniwersiteti gutaranymyzdan soň, guýynyň gurluşygynyň ähli tapgyry üçin jogapkärçilik çekeris. Esasan, bu taslamalaşdyrmak we işletmek, şeýle hem täze ýataklaryň özleşdirilmegi. Ähli işi: gowy model gurmakdan başlap, ýatagyň ykdysady netijeliligini hasaplamaga çenli tapgyrlaýyn bilmek we düşünmek möhümdir.

Russiýanyň I.M.Gubkin adyndaky Döwlet nebit we gaz uniwersiteti ýaly Alma materde okamak aňsat däl. Ýarym möwsümiň ahyryna çenli daň ir bilen okamaly hem bolýarys. Bellenen möhletde geologiýa, ykdysadyýet, nazaryýet mehanikasy we ş.m. dürli ugurlarda köp mukdarda material özleşdirmeli bolýarys.

Uniwersitetimiz, iki ýylda açylmagynyň 95 ýyllygyny belleýän Moskwanyň iň abraýly ýokary okuw mekdeplerinden biridir. Uniwersitet Russiýanyň iň uly nebit we gaz kompaniýalary («Rosneft», «Gazprom», «Nowatek» we başgalar) we dünýäniň köp sanly uniwersiteti, şol sanda Aşgabatdaky Ýagşygeldi Kakaýew adyndaky Halkara Nebit we Gaz Uniwersiteti bilen hyzmatdaşlyk edýär»,- diýip, Gurbanguly Atajanow ýazýar.

Biziň watandaşlarymyzyň dürli ýurtlaryň wekilleri we başga medeniýetlileriň okaýan daşary ýurt ýokary okuw mekdeplerinde üçin bilim we hünär endiklerini almaklary näme üçin beýle möhüm?

Jogabyny olaryň hatyndan tapýarys:

– Giňişleýin halkara aragatnaşygyň tejribesi, ylmy we umuman dünýäniň ylmy keşbini görmek mümkinçiligini doly açyp biler. Bu bolsa, nebit-gaz pudagy ýaly halkara derejesinde möhüm ähmiýete eýe.

... Hatyň awtorlary ýaşlaryň öz ýurdundaky ýeri we orny baradaky pikirlerini öz Watanyna dolanyp gelende, dürli daşary ýurdyň we ýerli ýokary okuw mekdepleriniň uçurymlary bilen deň derejede durjakdyklary we müňlerçe ýaş türkmen raýatlary ýaly dogduk mekany Türkmenistanyň gülläp ösmegine goşant goşjakdyklary bilen tamamladylar.

ORIENT

Foto: hatyň awtorlary tarapyndan iberildi