Biz ýakynlaşmagy ugur edinýäris

Hazar deňziniň kenarýaka ýurtlarynyň dürli ulgamlarynyň bilermenleri we hünärmenleri yzygiderli esasda bäştaraplaýyn resminamalaryň taslamalaryny işläp düzmek hem-de ylalaşmak boýunça gepleşikleri alyp barýarlar we hatda pandemiýanyň ýaýran döwründe-de bu duşuşyklar onlaýn görnüşde dowam etdirildi. Bular barada Eýranyň Türkmenistandaky ilçisi Golam Abbas Arbab Hales Awazada Hazar deňziniň gününe bagşlanyp guralan ylmy-amaly maslahatda çykyş edende aýtdy.

Ol 2006-njy ýylyň 12-nji awgustynda Tähran konwensiýasynyň güýje girendigini hem-de şol günüň kenarýaka ýurtlaryň hyzmatdaşlyk etmeginde aýgytlaýjy orny eýeläp, Hazaryň deňiz gurşawyny goramak meseleleriniň örän wajypdygyny ýüze çykarandygyny ýatlatdy.

Ilçi sebitde Tähran konwensiýasynyň Sekretariatyny tiz döretmegiň möhümdigini, munuň bolsa kenarýaka bäş döwletiň Hazaryň deňiz gurşawyny we onuň tebigy serişdelerini goramak babatda özara gatnaşyklaryny täze derejä çykarmaga mümkinçilik berjekdigini hem-de geljekki nesiller üçin netijeli üstünlikleri getirjekdigini belledi.

Hazar deňziniň hukuk derejesi baradaky konwensiýa gol çekilmegi bilen öňe tarap uly ädim ädildi, ýöne, Hazar deňziniň “akwatoriýa çäklerini kesgitlemek” we “düýbüni we baýlyklaryny araçäkleşdirmek” ýaly möhüm meseleler açyk bolmagynda galýar hem-de onuň üstünde goşmaça işlenilmelidir diýip, diplomat aýtdy.

Eýran Hazarda durnuklylygy, asudalygy we parahatçylygy pugtalandyrmak maksady bilen, kenarýaka ýurtlaryň arasyndaky hyzmatdaşlygy giňeltmäge çemeleşmeleri mübärekleýär diýip, Golam Abbas Arbab Hales belledi. Onuň pikirine görä, ulag, syýahatçylyk ulgamlary bilen birlikde, ykdysady hyzmatdaşlygyň ösdürilmegi daşky gurşawyň goralmagyna ähmiýet berilmegi arkaly guralmalydyr.

Şeýle hem ilçi şu ýylyň iýul aýynda Tähranda ajaýyp geljegiň bähbidine ekologiýa hyzmatdaşlygy barada ministrleriň hem-de ýokary wezipeli adamlaryň duşuşygynyň geçirilendigni ýatlatdy, şonda prezident Raisi Günbatar Aziýa ýurtlarynyň ekologiýa taýdan hyzmatdaşlyk etmegi üçin birleşigi ýa-da guramany döretmegi teklip etdi.

Golam Abbas şu foruma gatnaşýandygy üçin türkmen wekiliýetine hoşallyk bildirdi hem-de sebitiň, şol sanda Hazar deňziniň daşky gurşawyny gorap saklamaga, sebitiň howanyň üýtgemegi, çölleşmek we tozanly şemallar ýaly ekologiýa meselelerini ýeňip geçmäge Birleşen Milletler Guramasynyň we onuň ugurdaş edaralarynyň gatnaşmagynyň wajypdygy barada pikirini beýan etdi.

ORIENT news