Anime fenomeni: ýapon animasiýasy nädip ýaşlary özüne maýyl etmegi başardy?
17.11.2022 | 10:57 |Häzirki wagtda anime ýaşlaryň arasynda iň meşhur sungatyň bir görnüşi hasaplanýar. Bu ugruň Ýaponiýadan başga beýleki ýurtlarda hem has uly meşhurlyga eýe bolýar we ol bloggerler, sazandalar we aktýorlar tarapyndan köpçülikleýin tomaşa edilýär. Türkmenistan animeniň meşhurlygyna ýüzleý garap geçmedi.
ICQ we beýleki sosial ulgamlarda we ýurtdaky meşhur habarçylaryň Türkmenistandaky ýaş janköýerler tarapyndan ýokary goldawa eýe bolan meşhur habarçylaryň anime bagyşlanan ýörite köp sanly kanallar we toparlar bar. Şol ýerde täzelikleri we bildirişleri, suratlary, diwar kagyzlaryny ýerleşdirýärler, täze önümler baradaky pikirlerini paýlaşýarlar, aragatnaşyk saklaýarlar we özleriniň pikirdeşlerini tapýarlar.
Käwagt anime türkmen telewideniýesi tarapyndan hem görkezilýär. Şeýlelik bilen, Ýaponiýanyň Türkmenistandaky ilçihanasynyň kömegi bilen ýaş tomaşaçylar üçin döredilen «Ýaşlyk» teleýaýlymynda, «Haýku!!» köp bölümli anime [görkezildi] (https://www.tm.emb-japan.go.jp/itpr_ru/00_000111.html)
Ýurduň kinoteatrlarynda wagtal-wagtal doly göwrümli anime filmleri görkezilýär, oňa medeniýetiň bu görnüşiniň wekilleriniň uly toplumy ýygnanýar. Şeýle hem manga diýen ýörgünli ady bilen meşhur bolan ýapon komiksleri kitap dükanlarynda barha köpelýär, olaryň esasynda ençeme anime filmleri düşürilýär.
Anime janköýerlerine türkmen şäherleriniň köçelerinde hem duş gelip bolýar – ýagny köplenç meşhur gahrymanlary häsiýetli suraty bilen şekillendirilen eşik saýlananda, bu ugra bolan söýgüsini görkezýärler.
Onda bu anime nämekä? Ähli ürç bolan pikirleriň tersine, anime diňe ýaponlara degişli multfilmler däldir. Anime – bu ýapon stilindäki islendik animasiýadyr. Şular ýaly anime filmleri Hytaýda, Koreýada we beýleki ýurtlarda döredilýär. Anime filmleriniň meşhurlygynyň birnäçe esasy sebäplerini kesgitledik.
Gizlin manylary öz içine alýan çyzgy
Animedäki bir keşbi görüp, hekaýa üçin onuň ähmiýetini derrew kesgitläp we onuň gowy ýa-da erbetdigine düşünip bilersiňiz. Nyşanlar döredilende gözlere köp üns berilýär, burnuny we agzyny tolkunly çyzyklar bilen suratlandyryp bolýar. Gowy gahrymanlaryň köplenç uly, ýagty gözleri bolýar, tersine erbet häsiýetli gahrymanlaryň kiçi ýa-da ýarym ýumulan görnüşinde gözleri bolýar.
Şeýle hem gahrymanyň saç reňkine girizilen köp many bar. Mysal üçin, gyzyl ýa-da sarymtyl saçly gahrymanlar adatça çalt gaharlanýan we gaharjaň, gök-ak ýa-da diňe ak saçly adamlar hemişe köpçülikde uzakda we beýlekiler bilen sowuk gatnaşykda bolýarlar. Ýaşyl saçly gahrymanlar adatça mylaýym we sada bolýarlar. Anime görnüşindäki tebigat we şäherler özboluşly görnüşi we gözelligi bilen haýran galdyrýar, jikme-jikliklere uly üns berilýär.
Köp sanly žanrlar we dürli görnüşdäki sýužetler
Beýleki sungat görnüşleri ýaly, anime dürli žanrlara bölünýär, munuň netijesinde islegiňize görä ýapon animasiýasyny tapyp bilersiňiz. Iň köp tomaşa edilýänleriniň arasynda fantaziýa, kiberpunk, isekaý (dünýäleriň arasyndaky hereket), psihologiki triller, hereket filmleri degişlidir. Olaryň arasynda ýokary meşhurlyga eýe bolanlary bolsa «sýönen» we «sýödze» žanrlarydyr.
«Sýönen» žanry – 12-18 ýaş aralygyndaky oglanlaryň we ýigitleriň söýgüsini gazanmagy başardy. Bu žanr baş gahrymanyň hoşniýetli we maksatly bolan sýužetiniň çalt ösmegi bilen häsiýetlendirilýär.
Şeýle hem bu žanrda oglanlaryň dostlugy, birek-birege garşy göreş we iki dostuň arasyndaky bäsdeşlik temasy açylýar we komediýa sahnalary bar. Iň meşhur «sýönen» animelerine Naruto, Bliç, Bir bölek, Gara ýorunja, Awçy × Awçy we ş.m. degişlidir.
«Sýödze» 12-18 ýaş aralygyndaky gyzlar üçin döredilen žanr bolup durýar. Adatça sýužetda mylaýym we owadan gahryman hökmünde görkezilen bir mekdep okuwçysy hakda aýdylýar.
Hakyky dostluk, kynçylyklara garşy göreşmek, ulalmak, başdan geçirmeler, ilkinji söýgi – ýaly mowzuklaryň hemmesi ýetginjek gyzlary özüne çekýär we käbir ýagdaýlarda hatda belli halatlarda näme etmelidigini hem maslahat bermek usulynda degip geçýär. Bu žanra meşhur anime «Miwe sebedi», «Talyplar geňeşiniň başlygy – Hyzmatkär» we ş.m. degişlidir.
Giň ýaş gurşawy
Animanyň köpüsi diňe çagalar üçin däl, eýsem ulular üçinem döredildi, şonuň üçin ol ýokary meşhurlyga eýedir. Anime häzirki sosial meseleler we olary nädip çözmeli ýaly soraglary ele alýar.
Häzirki wagtda terbiýeçilik ähmiýetli anime mysallary örän köp. Olar oglanlara we gyzlara kynçylyklara garşy göreşmekde belli bir şertlerde näme etmelidigi barada maslahat bermäge we höweslendirmäge kömek edýärler. Anime tomaşa edýän ýetginjekler üçin umumy dil tapmak gaty aňsat, şuňa meňzeş gyzyklanmalar esasynda hatda jemgyýete goşulmaga halamayan adamlar hem örän köp adamlar bilen dostlaşyp bilýärler.
Daniela Gerb
Surat: unsplash.com