“Türkmenistanyň asuda özüne çekijiligi ”: Gazagystandan Osakadaky pawilýona garaýyş
14.08.2025 | 01:15 |
Hemmämize daşardan, başga biriniň gözi bilen seretmek gyzykly. Kä halatlarda has giň gerimde möhüm bir zada hakykatdanam baha bermek üçin bu daşarky garaýyş hem zerurdyr. Bu garaýyş täze çuňluk berýär we garaşylmadyk pikirleri açýar. Bu pikir goňşularymyza degişli bolanda has gymmatlydyr, ýagny doganlyk, ýöne özboluşly aýratynlyklary näzik duýýarlar.
Haçanda biz Gazagystanyň “Mustafin Magazine” neşirinde Polina Pawlinskanyň Osaka şäherindäki Expo 2025 Bütindünýä sergisinde Türkmenistanyň pawilýony hakyndaky makalasyna duşanymyzda şu görnüşdäki garaýyş bizde gyzyklanma döretdi. Mazmuny aýratyn stil we döredijilik bilen beýan edýän bu žurnal biziň medeni giňişligimizi daşary ýurtly okyjylara ýakyn we düşnükli görnüşde hödürleýär.
Makalada awtor türkmen pawilýonynyň beýleki ýurtlaryň pawilýonlaryndan tapawutlandyrýan esasy aýratynlygyna üns berýär. Ol binanyň öň tarapy hakynda şeýle ýazýar: “özi hakda gygyrmaýar – ol başgaça özüne çekýär”. Bu täsir sähralygyň depelerini ýada salýan tolkunly çyzyklaryň we türkmen tebigatynyň janly şekillerini görkezýän ullakan ekranyň kömegi emele gelýär. Pawilýonyň bu dizaýny ýerli “Belli” kompaniýasy tarapyndan döredilip, gadymy däp-dessurlary göçürmän, olary döwrebap serişdeler arkaly dowam etdirýär.
Polina Pawlinskanyň binagärlik hakyndaky suratlandyrmasynda örän inçelik bilen belleýär: “Gazaklar üçin bu binanyň çyzyklarynda we ritminde garyndaşlyk bir logika duýlup bolýar. Bu Merkezi Aziýa üçin stilizasiýa däl — bu onuň hakyky sesi”.
Makalada pawilýonyň meşhurlygyna aýratyn orun berilýär. Awtoryň bellemegine görä, 2025-nji ýylyň iýulyna çenli türkmen pawilýonynyň myhmanlarynyň sany bir milliondan geçipdir we bu görkeziji bilen sergidäki iň köp barylýan ýerleriň biri bolupdyr. Bu meşhurlyk mahabat bilen däl-de, il arasynda ýaýran gürrüňler we gaýtadan gelen myhmanlar arkaly gazanylypdyr. “ABC TV” telekanalynyň soragyna görä, myhmanlar pawilýony üçünji orna çykarypdyr we onuň asuda atmosferasyny hem-de hakyky ekspozisiýalary aýratyn belläpdirler.
Gazagystanly žurnalist şeýle hem pawilýonyň içki bezegine hem mähir bilen seredýär: ýapon dilindäki Türkmenistana baradaky kitaplar, derman ösümlikleri baradaky ekspozisiýalar, ýagny olar ýaponlaryň ýaşuly nesline özleriniň ösümlik däplerini ýatladýar.
Makalanyň ahyrynda awtor pawilýonyň ruhuny örän anyk görkezýän netije çykarýar: “Türkmen pawilýony haýran galdyrmaga çalyşmaýar, tersine — rahatlanmaga mümkinçilik berýär. Myhmanlar bu ýerden adrenalinden däl-de, täze bir açyş duýgusy bilen çykýarlar. Olar öň özleriniň az tanaýan bir ýurdy bilen tanyşdylar we indi has giňişleýin öwrenmek isleýärler”.
Gazagystan neşirinde şular ýaly makalanyň peýda bolmagy diňe bir maglumat bermän, eýsem goňşuçylyk gatnaşyklarynyň ajaýyp mysaly bolup çykyş edýär. Bu diňe resmi duşuşyklar, söwda we bilelikdäki taslamalar däl-de, eýsem halklaryň biri-birine bolan hakyky gyzyklanmasynyň medeniýetde we mediada öz beýanyny tapýandygyny görkezýär.
ORIENT
