Biz ýakynlaşmagy ugur edinýäris

BMG-niň Deňze çykalgasy bolmadyk ösüp barýan ýurtlar boýunça Üçünji maslahaty diňe bir möhüm maslahatlaşmalar we kabul edilen ähmiýetli syýasy çözgütler bilen däl, eýsem Hazaryň kenaryndaky “Awaza” milli syýahatçylyk zolagynda ýaýbaňlanan öwüşginli medeni marafon bilen hem ýatda galar. Merkezi Aziýanyň hem-de Azerbaýjanyň milli pawilýonlary forumyň öwüşginli bezegine öwrülip, fontanlar meýdançasyny döredijiligiň, dostlugyň we doganlygyň hakyky gündogar oazisine meňzetdi.

Awazanyň uly deňiz fontanynyň töweregi şol günlerde milli senetçilik, amaly-haşam sungaty boýunça ajaýyp sergiler we elbetde, milli aşhanalaryň hoşboý ysy we topragyň bereketli miweleri bilen öwüşgin saçdy. Ýanynda bolsa uly konsert sahnasy ýerleşdirildi. Ol ýerde sebitimiziň medeni köpdürlüligini şöhlelendirýän aýdym-sazlar ýaňlanyp, tanslar ýerine ýetirildi.

Her gün şowhunly we bereketli gündogar bazarynyň ruhy duýulan meýdançada maslahatyň myhmanlary mähirlilik we myhmansöýerlik gurşawyna aralaşdylar. Ýüpek ýaly ýumşak reňkli matalar, inçe nagyşlaryň bezegi, ýürekden hödürlenen tagamlar we ýadygärlik sowgatlary hakyky baýramçylyk duýgysyny döretdi. Bu diňe medeni alyş-çalyş bolman, eýsem çäkleri aradan aýyrýan hem-de birek-birege has gowy düşünmek üçin mümkinçilik döredýän resmi däl aragatnaşyk boldy.

Merkezi Aziýanyň sebitleýin aýratynlygynyň hut şu ýerde gaýtalanmajak özboluşly öwüşgin alýandygyna gyzyklanma bilen syn etmek bolýar. Dürli ýurtlaryň sergilerine seredeniňde, näderejede biri-birimizden tapawutlydygymyzy dessine duýýarsyň: öz bezeg stilistikasy, dilde we aýdymlarda tanalýan aheň. Bu tapawutlar – täjik ýa-da özbek agaç ussalarynyň inçe işleri, türkmen nagyşçy zenanlarynyň el işleri ýa-da gazak zergärleriniň ajaýyp şaý-sepleri – sazlaşykly orkestrdäki dürli saz gurallary ýaly biri-birini baýlaşdyrýar.

Şol “tapawutlaryň” utgaşmasy biziň umumy aýratynlygymyzy düzýär. Her bir sesiň özboluşly bolan sazlaşykly hordaky ýaly olar biri-biri bilen utgaşyp, bitewi bir saz döredýär. Dürli notalaryň biri-biri bilen sazlaşyp, bitewi aýdym-saz kompozisiýasyny düzýär. Bu düşünjäni bütin dünýä derejesinde hem giňeltmek bolýar.

Hazar deňziniň türkmen kenaryna ýüzden gowrak ýurtdan gelen daşary ýurtly myhmanlar, elbetde, Merkezi Aziýanyň bu aýratyn özboluşlygyny duýdular, onuň medeniýeti bilen tanyşdylar, belki-de özleri üçin täsin bir zat açdylar. Emma iň esasy zat – ykdysadyýet we infrastruktura arkaly ýurtlary ýakynlaşdyrmaga gönükdirilen BMG-niň Maslahatynyň çäginde geçirilen bu medeni alyş-çalyşlar ýürekleri we ruhlary birleşdirýän köpri boldy.

Meselem, medeni maksatnama gatnaşan myhmanlaryň arasynda Eswatini Patyşasyny hem-de onuň aýalyny görmek boldy. Afrika ýurtlarynyň wekilleri üçin Merkezi Aziýanyň medeniýeti aýratyn gyzykly bolup biler. Olary bu ýerde açyk, doganlyk mähri bilen, öňden galan ters pikirler we stereotipler bolmazdan garşylanmagy – Awazada höküm süren hoşniýetlilik we birek-birege hormat goýmak ýagdaýynyň ýene bir subutnamasydy. Medeni alyş-çalyşlar, hakykatdan-da, syýasy ýa-da jemgyýetçilik gurluşyndaky tapawutlara garamazdan, çäkleri aradan aýyryp, adamlary ýakynlaşdyryp bilýär.

Awazada geçirilen BMG-niň Üçünji Maslahatynyň medeni maksatnamasy diňe bir iş gün tertibiniň owadan goşundysy bolman, eýsem sungatyň we däpleriň halklaryň arasyndaky gatnaşyklary berkitmäge, halkara hyzmatdaşlygyny dostluk, özara düşünişmek we hakykatdan hem ynsanperwer mähir bilen baýlaşdyrmaga ukyplydygynyň möhüm subutnamasyna öwrüldi.

Foto: orient.tm