Türkmen alymlary iriňli keratiti bejermegiň täze usulyny synag arkaly subut etdiler

31.07.2023 | 15:03 |

Myrat Garryýew adyndaky Döwlet lukmançylyk uniwersitetiniň Ylmy-barlag merkeziniň alymlar topary görejiň peselmegine, kähalatda bolsa ýitmegine getirýän göz keselini, iriňli keratiti bejermegiň täze usulyny ulanmagyň mümkindigini synag arkaly subut etdi. Tejribäniň gidişi we netijeleri “Türkmenistanyň lukmançylygy” žurnalynda çap edilen ylmy işde beýan edildi.

Synag TDLU-niň Ylmy-barlag merkeziniň we Halkara okuw-ylmy merkeziniň esasynda geçirildi. Barlag üçin agramy 10-12 kg bolan ak tohum doňuzlaryň 18 sanysy seçilip alyndy, olara synag we beýleki ylmy maksatlar üçin ulanylýan oňurgaly haýwanlary goramak boýunça Konwensiýanyň çäklerinde ideg edildi we synagyň özi hem onuň çäginde amala aşyryldy.

Kesel ýokuşan haýwanlary iki topara böldüler: birinji topardakylary däp bolup gelýän usulda bejerdiler — adaty antibakterial bejergi, ikinji topardakylary — synag edilýän usul bilen — antibakterial usul we doňuzlaryň gulagyndan alnan trombositler we leýkositler bilen baýlaşdyrylan plazma hem-de gözüň perdesiniň relýefini gaýtalaýan we kislorody geçirýän bandaž linzasy, biologiki sargy bilen bejerdiler.

Synag iki hepdäniň dowamynda geçdi. 3, 7 we 14-nji günlerde alnan ajaýyp netijeleri deňeşdirmek üçin iki topardaky doňuzlaryň hem göz perdeleri öwrenildi: ikinji topardaky haýwanlarda eýýäm üçünji gije-gündizde tizleşdirlen epitelizasiýa, ýagny zeper ýeten deriniň bitmegi bellendi. Ýedinji gije-gündizde göz perdesiniň epitelial ýetmezçiligi doly ýapylypdy, şol bir wagtda birinji topardaky doňuzlarda käbir zeper ýeten bölekler entägem bardy.

Synag gutarandan soňra trombositler we leýkositler bilen baýlaşdyrylan plazma we bandaž linzasyny ulanmak arkaly iriňli keratitiň bejerilmeginiň adaty bejergi bilen deňeşdireniňde has tiz bitýändigi bilen häsiýetlendirilýändigi anyklandy. Şeýlelik bilen, alymlaryň anyklamagyna görä, bejerginiň şeýle usulynyň ulanylmagy patogen taýdan esaslandyrylandyr we göz lukmanlarynyň tejribesine ornaşdyrmak üçin hödürlenip bilner.

ORIENT habarlar