Biz ýakynlaşmagy ugur edinýäris

Şu ýyl Moskwada sekizinji gezek geçirilýän “Dutaryň owazy” atly halkara sungat festiwaly ÝUNESKO bilen bilelikde bellenilip geçilýän şanly seneleriň sanawyna girizilen Gündogaryň görnükli akyldary we şahyry Magtymguly Pyragynyň doglan gününiň 300 ýyllygyna bagyşlanandy. Festiwal sazandalara, ýerine ýetirijilere, aýdymçylara, kompozitorlara, suratkeşlere, okyjylara we medeni ulgamdaky mugallymlara döredijiligini görkezmek üçin meýdançany döretdi, bu guramaçylara sungatyň hakyky baýramçylygyna öwürmäge mümkinçilik berdi.

Meşhur kompozitor we pianinoçy, jemgyýetçilik işgäri, Ýewraziýa kompozitorlar bileleşiginiň Türkmenistan sebiti boýunça bölüminiň başlygy, Russiýanyň kompozitorlar bileleşiginiň hem-de Rus saz birleşiginiň kompozitorlar gildiýasynyň agzasy, Mämmet Guseýnow medeniýetleriň we halklaryň gepleşiklerine hyzmat edýär. Taslamanyň esasy aýratynlygy, medeni giňişligi üýtgetmek we giňeltmek, täze görnüşleri döretmek we täze sungat başlangyçlaryny durmuşa geçirmek üçin tükeniksiz mümkinçilikdir.

Birnäçe ýyllaryň dowam bu festiwalda köp sanly dostlaryň toparyny we pikirdeş adamlary gazandy, olaryň köpüsi bu taslama dostlukly goldaw berýär. Biz şu ýerde festiwalyň salgysyna döredijilik we medeniýet işgärleriň minnetdarlyk we gutlag sözleri ýetirýäris.

Russiýanyň Çeperçilik akademiýasynyň Prezidenti, SSSR-iň we Russiýa Federasiýasynyň halk suratkeşi, ÝUNESKO-nyň hoşniýetli işleriniň ilçisi Zurab Tsereteli:

“Gadyrly dostlar! Nury Halmamedowyň adyny göterýän “Dutaryň owazy” Moskwa halkara sungat festiwalynyň VIII möwsümini garşy alýaryn. Moskwanyň medeni durmuşynda möhüm wakalaryň biri hasaplanýan bu festiwal zehinli döredijilik ýaşlaryny we dünýäniň dürli künjeklerinden görnükli medeni işgärleri bir ýere jemleýär. Onuň işi, medeni syýasatyň iň möhüm meselelerini çözmäge gönükdirilendir. 2024-nji ýylyň dowamynda Russiýanyň Çeperçilik akademiýasynyň muzeýinde we sergi toplumynda geçiriljek konsert maksatnamalarynyň toplumy, aýdym-saz medeniýetine möhüm goşant boldy. Häzirki zaman suratkeşleriniň adaty tematiki sergileri aýratyn şatlyk döredýär. Bu ýyl köp döredijilik ýaryşlarynyň arasynda Magtymguly Pyragynyň doglan gününiň 300 ýyllygyna bagyşlanan Gündogar şygryýetiniň “Şekili” illýustrasiýalarynyň bäsleşigi geçirildi.

Magtymgulynyň keşbi suratkeşleriň ussat elleri bilen adamzat üçin döredildi. Yslam dünýäsinde adam ýüzlerini suratlandyrmak gadagan edilipdi, şonuň üçin beýik şahyra suratkeş Aýhan Hajyýewiň gözleri bilen seredýäris. Beýik şahyryň portretini döretmekdi maksady bilen 1947-nji ýylda Surikow institutynyň üçünji ýyl talyby hökmünde ol döredijilik bäsleşigine gatnaşdy.

Rus surat mekdebi medeniýetler bilen halklaryň arasynda gymmatly aragatnaşygy ýola goýup, özboluşly köprini döretdi. Festiwalymyzyň ösmegine we güýçlenmegine goşant goşmagyny dowam etdirjekdigine biz ynanýarys. Ajaýyp güýje eýe bolan sungat, ykballarymyzy baýlaşdyrýar, bize baý duýgulary, garaýyşlaryň täzeligini berýär we täze dünýäni açýar.

Gadyrly dostlar, ýatdan çykmajak täsirleri, täze döredijilik üstünliklerini we durmuşymyza ýagtylyk we many bilen doldurýan sungata tükeniksiz söýgi arzuw edýärin. Goý, ylham bu täsin we ajaýyp sungat ýolunda size hemişe ýaran bolsun!”.

ÝUNESKO-nyň işleri barada Türkmenistanyň milli toparynyň jogapkär sekretary, Türkmenistanyň Gahrymany Çynar Rüstemowa:

“Guramaçylaryň tagallalary netijesinde bu ajaýyp taslama Nury Halmämmedowyň jadylaýjy sazlaryna wepaly bolup galýan akademiki sungat muşdaklarynyň arasynda her ýyl giňden tanalýandygyny bellemek begendirýär. Wagyz-nesihat işini ýerine ýetirýän bu festiwal, sungat söýüjilerini zehinli türkmen kompozitorynyň baý döredijilik mirasy bilen tanyşdyrýar, ol öz eserlerinde halk aýdym-sazlaryny dünýä aýdym-saz medeniýetiniň däplerini ussatlyk bilen sazlaşdyrmagy başarypdyr.

Festiwalyň gatnaşyjylaryna uly üstünlikler arzuw edýärin, esasanam sazy türkmen sungatynyň we milli baýlygy, bahasyna ýetip bolmajak merjen hazynasy hasaplanýan Nury Halmämmedowyň eserleriniň meşhurlanmagyna mynasyp goşant goşan guramaçy, ýaş, zehinli kompozitor Mämmet Guseýnowa minnetdarlygymy bildirýärin.”

Türkmenistanyň Russiýadaky ilçisi Esen Aýdogdyýew:

“Bu gezek festiwal türkmen edebiýatynyň beýik nusgawy şahyry Magtymguly Pyragynyň doglan gününiň 300 ýyllygynyň bellenilýän ýylynda geçirilýär. Bu bolsa, festiwalyň ähmiýetine we mazmunyna aýratyn ähmiýet goşýar, türkmen halkynyň baý, köp asyrlyk medeniýeti bilen tebigy baglanyşygyny nygtaýar.

Russiýada türkmen aýdym-sazy hemişe söýgi, hormat goýmak we haýran galmadyryjy serişde bolupdy we ajaýyp ýerine ýetirijiler tarapyndan iň gowy konsert meýdançalarynda ýerine ýetirildi. “Dutaryň owazy” festiwaly iki ýurduň halklarynyň arasynda medeni arabaglanyşygyň baý däplerini dowam etdirip, Türkmenistan bilen Russiýa Federasiýasynyň arasyndaky ynsanperwer hyzmatdaşlygyň umumy işine möhüm goşant goşup, özüniň mynasyp ornuny eýeleýär.

Festiwalyň guramaçylaryna bu ugurdaky köp ýyllyk işleri üçin minnetdarlygymy bildirýärin, size täze döredijilik üstünlikleri we üstünlikler arzuw edýärin!”.

Festiwalyň dostlarynyň çykyşlaryndan ýene birnäçe bölek hödürleýäris.

GDA-nyň Tohumçylyk meseleleri boýunça hökümetara utgaşdyryjy geňeşiniň başlygy, Türkmenistanyň Gahrymany Iwan Kuzmin:

““Dutaryň owazy” atly VIII Moskwa halkara sungat festiwalyna gatnaşyjylary we myhmanlaryny gutylaýaryn. Bu festiwal, uzak geçmişe alyp barýan dutaryň owazynyň täzeden janlanýan hakyky baýramçylygydyr. Meniň üçin dutar diňe bir saz guraly däl, eýsem ýerli sazlaryň janlandyrylmagydyr. Bu bahasyna ýetip bolmajak ýatlamalar, aýdym-saza we dogduk mekanyna bolan söýgimi tutaşdyrýar.

Aýratyn üstünlikleriň alamaty hökmünde Türkmenistanyň Prezidenti Serdar Berdimuhamedow maňa “Türkmenistanyň Gahrymany” diýen adyny dakdy. Türkmenistanyň Prezidentden we Hormatly Arkadagdan maňa berlen sowgatlaryň arasynda dutar aýratyn orny eýeleýär - bu saz guraly durmuşymyň hemrasy boldy. Türkmen halkyna şöhrat! Sungaty bilen dünýäni ylhamlandyrmagyny dowam etdirýän Merkezi Aziýanyň ähli halklaryna şöhrat!”

Russiýanyň Döwlet kitaphanasynyň baş müdiri, Ýewraziýa kitaphana Assambleýasynyň prezidenti Wadim Duda:

“Russiýanyň Döwlet kitaphanasynyň adyndan Nury Halmämmedowyň adyny göterýän “Dutaryň owazy ”atly halkara sungat festiwalynyň guramaçylaryna we gatnaşyjylaryna tüýs ýürekden gutlaglaýaryn! Siziň festiwalyňyz Moskwada her ýyl geçirilýän möhüm medeni çäre, onuň ynsanperwerlige esaslanýan işi ýokary öwgä mynasyp we biz oňa gatnaşandygymyza buýsanýarys. 2024-nji ýylda tutuş dünýä ÝUNESKO bilen bilelikde bellenilip geçilýän şanly seneleriň sanawyna girizilen beýik türkmen şahyry we akyldary Magtymguly Pyragynyň (1724-1807) doglan gününiň 300 ýyllygyny belleýär. Kitap adamlary hökmünde biz nusgawy milli şygryýeti we edebi diliň ösmeginde bahasyna ýetip bolmajak ornuna doly düşünýäris.

Şu ýyl Russiýanyň Döwlet kitaphanasy Magtymgulynyň dünýä medeniýetindäki ornuna bagyşlanan Festiwalyň çäginde ikinji gezek Halkara ylmy we amaly maslahaty geçirýär. Munuň hem şowly, netijeli boljakdygyna we halklarynyň medeniýetine wekilçilik edýän döredijilik adamlarynyň arasynda dostlukly aragatnaşygy döredjekdigine tüýs ýürekden umyt edýäris. Guramaçylara üstünlikli döredijilik işini, gatnaşyjylara ajaýyp çykyşlary we sungat baýramçylygynyň ýatdan çykmajak şowhuny arzuw edýärin!”

M.I.Rudomino adyndaky Bütinrussiýa döwlet daşary ýurt edebiýaty kitaphanasynyň baş direktory Pawel KUZMIN:

“Daşary ýurt edebiýaty kitaphanasy, medeni we ahlak gymmatlyklaryna çelgilerine esaslanýan aýdym-saz mirasynyň üsti bilen medeniýetara düşünişmegiň we hyzmatdaşlygyň ösmegine uly ähmiýet berýär. “Dutaryň owazy” festiwalynyň diňe bir sazandalary däl, eýsem kitap hünärmenlerini, kitaphana we muzeý işgärlerini, medeniýet we bilimiň beýleki ugurlarynyň wekillerini hem bir ýere jemländigine begenýärin.

Festiwalyň gatnaşyjylaryna we myhmanlaryna netijeli we ylhamlanan işi, şatlykly hünär we dostlukly söhbetdeşligi hem-de üstünlik arzuw edýärin!”

Azerbaýjanyň kompozitorlar bileleşiginiň ýolbaşçysy, Azerbaýjanyň halk artisti, Parahatçylygyň hatyrasyna ÝUNESKO-nyň artisti Firangiz Alizade:

“Azerbaýjanyň kompozitorlar bileleşiginiň adyndan, Nury Halmämmedowyň adyny göterýän “Dutaryň owazy ”atly VIII halkara sungat festiwalyna gatnaşyjylary we myhmanlary tüýs ýürekden gutlaýaryn.

Bu festiwal – hemmämiz üçin şatlykly waka. Siziň festiwalyňyz adamlary birleşdirmek, halk diplomatiýasyny ösdürmek, hoşniýetli goňşuçylygy we hyzmatdaşlygy berkitmek, Russiýa we GDA ýurtlarynyň halklarynyň medeniýetiniň däplerini gorap saklamak boýunça has üstünlikli, meşhur taslamalaryň biri hasaplanýar.

Aýratynam, şu ýyl XVIII asyryň beýik türkmen şahyry we akyldary Magtymgulynyň (Pyragy) doglan gününiň 300 ýyllygyna bagyşlanan we döredijilik ýaryşlarynyň we konsert maksatnamalarynyň birnäçesini bellemek isleýärin.

“Dutaryň owazy” festiwalynyň çäginde geçirilen “Magtymguly Pyragynyň goşgularyna saz eserleri”atly kompozitorlaryň arasyndaky bäsleşigiň azerbaýjanly kompozitorlaryny özüne çekjekdigine we şahyr Magtymguly Pyragynyň döredijilik mirasy bilen tanyşdyrjakdygyna ynanýaryn.

Saz öwreniji, Türkmenistan Medeniýet ministrliginiň Maddy däl medeni miras bölüminiň müdiri Jemile Gurbanowa:

“Ýaşlygyna garamazdan görnükli türkmen kompozitory Nury Halmämmedowyň adyny göterýän festiwal Türkmenistan bilen Russiýanyň medeni durmuşynyň aýrylmaz bölegine öwrüldi. Zehinli sazandalary, suratkeşleri, ýazyjylary we alymlary birleşdirýän bu forum dünýä jemgyýetçiliginde tanalmagy başardy we gatnaşyjylaryň geografiýasyny netijeli giňeldýär.

Emin agzalarynyň arasynda abraýly kompozitorlar, saz öwrenijiler, teatr we kino sungatynyň işgärleri, aýdym-saz ugurly ýokary mekdepleriň professorlary hem-de Russiýa Federasiýasynyň we Türkmenistanyň medeni işgärleri bar. Bu wakalar täze zehinleri ýüze çykarýar we ýaş nesliň taryha bolan söýgüsiniň artmagyna möhüm goşant goşýar.”

Şahyr, edebiýaty öwreniji, terjimeçi, Russiýa Federasiýasynyň at gazanan medeniýet işgäri Iwan Golubniçiý:

“Häzirki wagtda durnuksyz, käte gapma-garşylykly dünýäde adamlary milli däp-dessurlar we adamzadyň esasy gymmatlyklary esasynda birleşdirýän şeýle wakalar aýratyn ähmiýete eýe. Halklar bilen nesilleriň arasyndaky medeni gatnaşygyň döredilmegine we ösüşe gönükdirilen parahatçylykly geljegiň açarydyr”

Türkmenistanyň halk artisti Gulşat Gurdowa:

“VIII festiwalyň bize köp ajaýyp duýgulary berjekdigine tüýs ýürekden umyt edýärin we ýaş artistleriň zehinleri bilen bizi geň galdyrar, ýüregimizi janlandyrar we täze, özboluşly, jadyly we owadan bir zat döretmek islegini oýandyrar. Hormatly dostlar, size uly üstünlikler we bu ýolda täze sepgitleri arzuw edýärin!”.

Opera we estrada aýdymçysy, Türkmenistanyň halk artisti Atajan Berdiýew:

“Çuň ýürekden arzuwlarym bilen, sazandalary terbiýelemegiň asyl maksadyna hyzmat edýän Nury Halmämmedowyň adyny göterýän “Dutaryň owazy” atly VIII halkara sungat festiwalynyň guramaçylaryna we gatnaşyjylaryna ýüzlenýärin. Festiwala gatnaşyjylaryň hemmesine tükeniksiz ylham, döredijilikde gaýduwsyzlyk we durmuşda üstünlik arzuw edýärin!”.

Kompozitor, Türkmenistanyň at gazanan artisti Serdar Haýdarow:

“Köp ýyllaryň dowamynda siziň festiwalyňyz Russiýada we Türkmenistanda iň uly we abraýly aýdym-saz bäsleşikleriniň biri hökmünde meşhurlyk gazandy. Möhüm bilim we terbiýeçilik wezipesini ýerine ýetirip, ýaş ýerine ýetirijilere elmydama zehinini görkezmek, gymmatly tejribe alyşmak we üstünlik gazanmak üçin ýene bir möhüm ädim ätmek üçin ajaýyp mümkinçilik berýär”.

Foto: “Dutaryň owazy” festiwalynyň guramaçylyk komiteti