Aşgabadyň iň meşhur 10 seýilgähi
04.12.2022 | 17:11 |Seýilbaglar, meýdançalar we seýilgähler türkmen paýtagtynyň özboluşly keşbini emele getirýärler, oňa ýaşyl öwüşgin berýärler we açyk landşaftlaryjanlandyrýarlar. Şeýle «ýaşyl» infrastrukturanyň bolmagy türkmen paýtagtyndaky haýsy seýilgählere iň köp syýahat edilýändigi we şonuň üçinem meşhurlygy hakda oýlanmaga esas boldy.
Şäheriň mуrkezinde-de, eteginde-de seýilgähler we dynç alyş meýdançalary köp, ýöne käbirleriniň meşhurlygy şeýle bir uly welin, şöhraty şäherden, hatda milli çäklerden hem geçýär. Aşgabadyň iň meşhur 10 seýilgähine, has dogrusy, okyjylarymyzyň iň gyzykly ýatlamalary bilen baglanyşykly baha bermegi makul bildik.
10-njy orunda: «Ýeniş seýilgähi»
«Ýeňiş» seýilgähi (Ýeňiş) Aşgabatdaky iň uly açyk dynç alyş ýerleriniň biridir. Onda sport bilen meşgullanmak üçin zerur bolan şertleriň ählisi bilenüpjün edilendir: tükeniksiz ylgaw ýodalary, açyk sport enjamlary, şeýle hem «Bagtyýarlyk» atly uly sport toplumyna girip bolýar.
Seýilgähe gezelenç etmek özüniň ýerleşýän ýeri bilen düşündirilýär - seýilgähiň golaýyndaky ýaşaýyş jaýlarynyň ýaşaýjylary işjeň dynç almak üçin bu ýere gelýärler. Seýilgähiň gurşawy täsirli - Azadyköçesinden başlap, «Ak Altyn» myhmanhanasynyň golaýynda tamamlanýar. Seýilgähiň sada gurluşy we köp ýyllyk ösümlikleri bu ýere gelýän adamlarda rahatlyk duýgusyny döredýär.
9-njy orunda: «100 çüwdürim» seýilgähi
1981-nji ýylda Aşgabat şäheriniň döredilmeginiň 100 ýyllygyna we iň meşhur 100 suw çüwdüriminiň hormatyna döredilen bu seýilgäh, şäheriň gündogar böleginiň ýaşaýjylarynyň iň halaýan ýeridir.
Seýilgähiň tutýan meýdany Oguzhan köçesinden Atamyrat Nyýazow şaýoluna çenli uzalyp gidýär. Ýoluň ugrunda dürli söwda nokatlary – amatly kafelerwe dükanlar bar. Bu ýerde, esasanam, iň az päsgelçilikler bilen welosiped sürüjileri örän köp, şeýle hem «Garaşsyzlygyň 15 ýyllygy» söwda merkezine ýa-da golaýdaky banklara we ofislere barýan pyýadalar üçin geçelgeler bar.
8-nji orunda: «Aşgabat-derýa» gidroparky
2000-nji ýyllaryň ägirt uly Aşgabat taslamasy paýtagty iki şertli bölege bölýän uzyn emeli derýa bolup durýar. Derýanyň uzynlygy gündogardan günbatara uzalyp, ýaşaýyş ýerlerinde, seýilgählerde we oýun meýdançalarynda Garagum derýasynyň suwlary bilen iýmitlenýän ýollar guruldy we tokaý guşaklary döredildi.
Pyýadalar üçin we uly ulaglar üçin köprüler bilen gämi duralgasynyň 11 kilometri paýtagtyň köp ýaşaýjysyny özüne çekýär. Ýolda oturmaga boş oturgyçlary gözlemek, daş-töweregi synlamak, bahasyna ýetip bolmajak saglygyň baýragydyr. 20 basgançakly ulgamy we suw çüwdürimleri lezzet almaga mümkinçilik berýär.
Şeýle hem taslamanyň özi ýokary tehnologiýalar bilen üpjün edilendigini aýratyn bellenmäge mynasypdyr, sebäbi onuň her bir tehnologiýasy belli bir wezipäni ýerine ýetirýär: çüwdürimler balyk üçin suwa kislorod berýär we içki diwarlary aşa gyzmakdan sowadýar, şonuň üçin köpüsi ýol köprüleriniň golaýynda gurulýar. Bu kanalyň düýbi suw geçirmeýär we bu bolsa ýurdumyzda şeýle aýratynlyklary bolan ilkinji taslama hökmünde tanalýar.
7-nji orunda: «Garaşsyzlyk» seýilgähi
Garaşsyzlyk seýilgähiniň göwrümi örän haýran galdyryjy – «10 ýyl abadançylyk» köçesiniň we Arçabil şaýolunyň golaýynda, şäheriň iň möhüm günorta arteriýalarynyň çatrygynda ýerleşýär.
Bu ägirt uly seýilgäh ýa-da tokaý, uzak gezelençleri halaýanlar üçin gezelenç etmäge diýseň ýakymly ýerdir. Günüň islendik wagty, tomsuň yssysy bolsun ýa-da gyş gijesi bolsun adamlar hökman bu ýere gezelenç etmäge gelýärler. Seýilgähiň içki böleginde ullakan ýaprakly agaçlaryň ösüp ýetişmegi ýaş seýilgähiň meşgur bolmagyna esas bolýar.
Seýilgähiň araçäk çyzyklary çüwdürimleriň we goşa ýollaryň üsti bilen gabalan bolup, dyrmaşmagy halaýansport türgenleri (köplenç adaty beýiklikde ýerleşýän Garaşsyzlyk ýadygärligine barmaga synanyşýarlar). Bu giň çäkde dükanlaryň azdygy hem örän täsindir. Ol ýerde ýerleşýän ýeke-täk söwda nokady «Altyn Asyr»söwda merkezidir.
6-njy orunda: «Baýram Han Türkmen» seýilgähi
Beýik harby we döwlet işgäriniň ýadygärligi bolan bu kiçijik seýilgäh biziň sanawymyzda «guşlaryň dosty»diýlip tanalýar. Iň esasy aýratynlygy hem her güýz-ýaz möwsümlerinde köp sanly göçüp-gonýan guşlar seýilgähiň beýik agaçlarynda düşleýärler. Şonuň üçin bu ýerdäki guşlaryň sesleri, ýerli ilatyň köpden bäri öwrenişen adaty bir hadysasydyr.
Seýilgähiň içinde birnäçe kofe dükanlary we restoranlar ýerleşýär we ýere düşýän «ýyly» Gün şöhlesi, bulutly günlerde rahatlandyryjy duýgydöredýär.
5-nji orunda: «Botanika» bagy
Sanawyň ilkinji bäşligine girýän «Botanika» bagyTürkmenistanyň milli we ekzotik ösümlikleriniňseýilgähi bolup durýar. Aşgabatdaky iň gadymy, birnäçe gezek dikeldilen ýerleriň biri bolan bu seyilgäh iň köp gezelenç edilýän ýerleriň biri bolmak bilen, uçurymlaryň gursagynda paýtagtyň çar künjeginden ýabany tebigatda surata düşmäge isleg bildirilýän özüne çekiji merkez boldy.
Seýilgäh 1-nji oktýabrda özüniň 93 ýyllyk ýubileýinibelledi, eger-de 1892-nji ýylda botanika stansiýasynyňgurulmagyny esas hökmünde kabul etsek, onda bu ýakut zolagynyň ýaşy 130 ýyl bolar.
Iň ýaşyl seýilgäh bolan bu gezelenç edilýän ýermyhmanlary we şäheriň ýaşaýjylaryny şäher gurşawynda ýabany ösümlikleriň adaty bolmadyk toplumy bilen haýran galdyrýar. Şeýle hem aňyrsynda beýik ýyladyşhanalar we daşary ýurt palma agaçlary, şeýle hem dürli öwüşginli güller bar.
Bu biziň döreden sanawymyzda ýeke-täk tölegli seýilgähdigini unutmaň. Seýilgäh ýaşyna garamazdan gaty arassa we ideglidir, bu ýerde ýerli ösümlikleriň howpsuzlygy şübhesiz ýagdaýda saklanylýar.
4-nji orunda: «Daşkent» seýilgähi
Täze döredilen «Daşkent» seýilgähi Aşgabat şäheriniň ýaşaýjylarynyň isleglerine uýgunlaşyp, kem-kemden iň köp gezelenç edilýän ýerleriň birine öwrülýär. Biz bu seýilgähiň häzirki meşhurlyk derejesi bilen birnäçe ýylyň dowamynda geljekde ilkinji üçlügine girjegine umyt edýäris. Häzirki wagtda bu seýilgäh şäherdäki iň döwrebap eko-zolak bolup durýar.
Bu ýerde dynç almak üçin ähli şertler döredilendir: oýun meýdançalary, gözel ýerler, özbek restorany we hatda banket zaly. Gadymy Samarkandyň ýa-da häzirki metropolyň etniki medeniýetiniň dünýäsine alyp barýan «reňkli Gündogar» we «Daşkendiň köçeleri» seýilgähi, şeýle tematiki ýerleri söýýänleriň hemmesini özüne çekýär.
3-nji orunda: «Ylham» seýilgähi
«Ylham» beriji gezelenç ýeri hökmünde tanalýan«Ylham» seýilgähi sanawymyzyň ilkinji üçlügine girýär. Seýilgäh çeperçilik, şygyr we edebiýaty, şäheriň sungaty bilen tanyşdyrmany öz içine alýar. Näme diýilse-de, bu seýilgäh Aşgabadyň iň köp gezelenç edilýän ýerleriniň biridigi hakykatdyr.
Seýilgäh paýtagtyň iň gatnawly köçeleri bolan Magtymguly we Görogly şaýollarynyň aralygyndaýerleşýär. Bu ýerde ýatdan çykmajak dynç alyş gününi geçirmek üçin ähli mümkinçilikler bar – bu ýerdäki restoranlar pyýadalara asuda ýöremäge päsgel bermeýär we seýilgähi iki bölege bölýän kiçi aýna köprüli çüwdürimleri, şeýle hem Täze ýyl baýramçylygynda bezelýän bezeg aýratynlyklaryarçalary we sütünleri biri-birileri bilen özara sazlaşyklyedýär.
Elbetde, möhüm bellenilmeli aýratynlygy bolsa heýkeltaraşlyk kompozisiýalarydyr, olar görnükli ýazyjylaryň we şahyrlaryň, türkmen topragynyň görnükli şahsyýetleriniň köp sanly ýadygärlikleri we ajaýyp heýkelleridir.
2-nji orunda: «Atamyrat Nyýazow» adyndaky seýilgähi
Atamyrat Nyýazow adyndaky bu seýilgäh suratdüşürmegi halaýan suratçylar üçin iň owadan landşaftlary hödürlemekde köp ýyllap dowam eden işleri üçin özüne laýyk kümüşi alýar. Seýilgäh ýurduň çar künjeginden gelen syýahatçylar we höwesjeň suratçylar üçin hakyky syýahat mekanydyr.
Seýilgäh hökümet binalar toplumynyň golaýynda ýerleşip, ýüzlerçe metre uzap, yzygiderliligi we asudalygy bilen paýtagtyň ýaşaýjylaryny özüne çekýär.
Öňki seýilgähler diýseň janly bolsa, bu ümsüm - bu ýerdäki her bir adam dükanlaryň we restoranlaryň doly köçelerine garamazdan şäherdäki ümsümligiň we sesiň ýoklugyndan lezzet alýar. Bu ýerde köplenç adaty bolmadyk ösümlikler bilen hem tanşyp bilersiňiz: adaty bolmadyk köp sanly agaçlar we ş.m.
1-nji orunda: «Aşgabat» medeni we dynç alyş seýilgähi
Biziň sanawymyzdaky «Aşgabat seýilgähi» özüniň mynasyp altynyny gazanmagy başarýar. «Birinji» ady bilen meşhurlyk gazanan bu seýilgäh köp ýyldan bäri ýaşaýjylar üçin ilkinji orunda durýar. Bu seýilgäh Aşgabadyň iň gadymy seýilgählerinden biri bolup, şäheriň iň köp gezelenç edilýän ýerleriniň biridir, muňa paýtagtyň myhmanlarynyň we Aşgabat şäheriniň ýaşaýjylarynyň köp sanlysy şaýatlyk edýär.
Döwrebap gözel ýerler, ajaýyp agaçlar we yşykly dinozawrlaryň heýkelleri, oýun meýdançalary we kortlary, kafeleri we söwda nokatlary - bularyň hemmesi ýüzlerçe adam üçin açyk we käwagt müňlerçe adam ýaly görünýär.
Örän köp gatnawly köçeler hökmünde tanalýan - Türkmenbaşy we Magtymguly şaýollarynyň çatrygynda ýerleşýän bu seýilgäh: agaçlaryň ýaşyl başgaplary, typançakda typmagy halaýanlaryň sesleri we elbetde çagalaryň gülküsi bilen derrew gözüňe ilýär. «Aşgabat» seýilgähi onlarça ýyl bäri ähli raýatlaryň we jahankeşdeleriň halaýan ýeridir.
Arslan MÄMMEDOW
Surat: ORIENT-iň redaksiýasyndan, interlink.spb.ru, tdh.gov.tm, tripadvisor.ru, keeptravel.com, livejournal.com, locals.md, yandex.ru