Biziň yhlasymyz – adamlary ýakynlaşdyrmak
Habarlar
Makalalar
Media
Anons
Tehnologiýalar
Biz barada
Habarlaşmak üçin
||
Arktika düýpli howa üýtgeşmeleri bilen ýüzbe-ýüz boldy. 2024-nji ýylyň oktýabryndan 2025-nji ýylyň sentýabryna çenli bolan döwür, 125 ýyldan gowrak wagt bäri alnyp barylýan gözegçilikleriň taryhynda iň yssy döwür hökmünde resmi taýdan ykrar edildi.
ABŞ-nyň Okeanlar we atmosfera boýunça milli müdirliginiň (NOAA) alymlarynyň hasabatyna görä, planetanyň demirgazyk sebiti Ýeriň beýleki ýerlerine garanyňda has çalt gyzýar. Alymlar muny parnik gazlarynyň ýygnanmagy netijesinde ýylylyk deňagramlylygynyň bozulmagy bilen baglanyşdyrýarlar.
2025-nji ýylda bolup geçen üýtgeşmeler, ilkinji nobatda, buz örtügine täsir etdi. Alymlar deňiz buzlarynyň meýdanynyň soňky 47 ýyllyk hemra gözegçilikleriniň dowamynda iň pes görkezijileriň birine çenli azalandygyny belläp geçdiler.
Sebitiň “binýady” hasaplanylýan iň köne we iň galyň buz hem uly transformasiýa sezewar boldy. Onuň göwrümi 1980-nji ýyllardan bäri 95 göterimden gowrak azaldy. Şol bir wagtyň özünde Arktikada ygalyň häsiýeti hem üýtgedi: adaty garyň deregine indi köplenç ýagyş ýagýandygy hasaba alynýar.
Netijede, iýun aýynda garyň örtýän meýdany 60 ýyl ozalky maglumatlar bilen deňeşdirilende iki esse azaldy. Bu ýagdaý ýer ýüzüniň Gün şöhlesini şöhlelendirmek we sebitiň temperaturasyny kadalaşdyrmak ukybyna täsir edýär.
Arktika bütin planetanyň howasyna täsir edýän möhüm sebit bolmagynda galýar. Alymlar häzirki wagtda bolup geçýän prosesleriň dünýä ummanynyň derejesi hem-de umumy howa şertleri bilen berk baglanyşyklydygyny göz öňünde tutup, sebite gözegçiligi dowam etdirýärler. 2025-nji ýylyň jemleri howanyň üýtgemegi boýunça köpýyllyk statistikanyň möhüm bölegine öwrüldi.
ORIENT
