Biziň yhlasymyz – adamlary ýakynlaşdyrmak
Habarlar
Makalalar
Media
Anons
Tehnologiýalar
Biz barada
Habarlaşmak üçin
||
18-nji dekabrda Kataryň halky – dünýäniň baý we täsirli ýurtlarynyň biri – öz Milli baýramyny belleýär. Bu ajaýyp ertekidäki baý döwletiň häzirki keşbi gaz eksportyndan gelýän ägirt uly girdejileriň, iň döwrebap infrastrukturanyň we işjeň ählumumy diplomatiýanyň utgaşmasy bilen kesgitlenýär.
Siz geň galarsyňyz, ýöne ýüz ýyldan gowrak wagt mundan ozal bu sebit dünýäde iň garyp sebitleriň biridi. 1930-njy ýyllara çenli Katar çöl landşafty we örän seýrek ilat bilen çäkli serişdeleri bolan kiçi bir ýurtdy. 1946-njy ýyldaky hasaplamalara görä, bu ýerde bary-ýogy 7000 töweregi adam ýaşaýardy.
Katarlylaryň durmuşy dolulygyyna çarwaçylyga we balykçylyga. Ýöne esasysy — merjen çykarmaga baglydy. Emma 1930-njy ýyllarda Ýaponiýada emeli merjen çykarýan tehnologiýalarynyň peýda bolmagy bilen bu pudak çökti. Mundan başga-da, katarlylaryň onsuz hem agyr ýagdaýyny Beýik depressiýa – 1929-1939-njy ýyllar aralygynda dowam eden dünýäniň iň uly we çuň ykdysady çökgünligi has-da kynlaşdyrdy. Bularyň hemmesi birleşip, katarlylar üçin köpçülikleýin garyplyga we onuň iň aňrybaş görnüşine – mätäçlige getirdi.
1939-njy ýylda Katarda ilkinji nebit ýatagynyň tapylmagy bilen ýagdaýlaryň gowulaşmagyna umyt döredipdi. Emma, onuň eksporty Ikinji Jahan urşy sebäpli diňe 1949-njy ýylda başlandy. Nebitden gelýän girdejileri 1950-nji ýyllarda ýurduň keşbini kem-kemden üýtgedip başlan hem bolsa, ilkinji nebiti gaýtadan işleýän zawodlaryň kuwwaty hatda içerki zerurlyklary üçin hem ýeterlik däldi.
Diňe birnäçe onýyllykdan soň, 1970-nji ýyllara golaý nebit girdejileri Katary mugt bilim we saglygy goraýyş hyzmatlary bolan döwrebap döwlete öwürmäge başlady. Emm, Saud Arabystany ýa-da Kuweýt bilen deňeşdirilende, ýurt Pars aýlagynda “kiçi hyzmatdaş” bolmagynda galdy (salgylanma üçin: eýranlylar we halkara guramalarynyň köpüsi ony “Pars aýlagy” diýip atlandyrýarlar, araplar bolsa düşnükli ýagdaýda ony “Arap aýlagy” diýip atlandyrýarlar).
Bu gowy habar ýaly görünýärdi – 1971-nji ýylda ýokarda agzalan aýlagda ägirt uly gaz käni tapyldy, onuň günorta bölegi Katara, demirgazyk bölegi – Eýrana degişli!
Ýöne şol döwürde gaz uzak aralyklara daşalyp bilinmeýändigi üçin esasy önüm hasaplanmaýardy. Şol döwürlerde STG tehnologiýalarynyň ýoklugy sebäpli, gaz turbageçirijiler arkaly iberilýärdi. Şonda-da diňe zerurlyklary az bolan iň ýakyn goňşulara iberilýärdi. Şonuň üçin nebit Katar üçin býujeti emele getirýän esasy pudak bolmagynda galýardy.
Emma geçen asyryň 80-nji ýyllarynda nebitiň bahalary dünýäde pese gaçanda, katarlylaryň başyna başga bir kynçylykly ýagdaý geldi. Ýurt ýene-de agyr ykdysady çökgünlik bilen ýüzbe-ýüz bolýar.
Bu ýerde ýurduň ýolbaşçylary batyrgaý töwekgelçilik etdi. 1980-nji ýyllaryň ortalaryndan we 1990-njy ýyllardan başlap, Katar ähli serişdelerini (bu milliardlarça dollar) suwuklandyrylan gaz taýýarlaýan zawodlaryny gurmaga sarp etdi. Şeýlelik bilen töwekgelçilik öz peýdasyny berdi.
Ýaponiýa suwuklandyrylan tebigy gazyň (STG) ilkinji eksporty 1996-njy ýylda amala aşyryldy we bu Kataryň çalt depginler bilen ösmeginiň başlangyjy boldy. (Edil şol ýyl Türkmenistan ykdysady kuwwaty artýan Katar bilen diplomatik gatnaşyklaryny ýola goýýar). Bary-ýogy birnäçe ýyldan soň, 2000-nji ýyllaryň başyna çenli Ýakyn Gündogardaky bu kiçijik emirlik dünýäniň iň baý ýurtlarynyň birine öwrülýär.
...Öz watanyny jany-teni bilen söýýän katarlylar, her ýyl 18-nji dekabrda özleriniň Milli gününi belleýärler. Olar bu baýramy uly dabara we şagalaňly ýagdaýda belläp, baý ýurduň derejesine doly laýyk gelýän milli buýsanjy hem-de agzybirligi görkezýärler.
Şu seneniniň öňýanynda, Aşgabatda “Ýyldyz” myhmanhanasynda Kataryň Milli güni mynasybetli kabul edişlik boldy. Resmi kabul edişlik dabara başlamazdan öň, bu döwletiň taryhy we döwrebap durmuşy barada gysgaça gürrüň berýän sergi guraldy.
Bu ýurda üç gezek baryp gören adam hökmünde, suratlara we eksponatlara uly lezzet bilen seredip, bu ýurduň ýaşaýjylary bilen bolan duşuşyklarymy hem-de olaryň öz milli däp-dessurlary baradaky tükeniksiz gürrüňlerini ýatladym. Ýeri gelende aýtsak, olaryň däp-dessurlarynyň köpüsi türkmen halkynyň durmuş ýörelgeleri bilen meňzeşdir.
Katar öýüniň ýüregi — myhmanlary kabul etmek üçin niýetlenen, “mejlis” diýlip atlandyrylýan ýörite otagdyr. Ol hatda agzybirligiň we jomartlygyň nyşany hökmünde ÝUNESKO-nyň Adamzadyň maddy däl medeni mirasynyň sanawyna hem girizildi.
Galyberse-de, bu ýyl Katar döwletinde “Gelejegiň mejlisi” atly ýaşlar maksatnamalary geçirilýär, olaryň maksady bu aragatnaşyk görnüşini geljekki nesiller üçin gorap saklamakdan ybratdyr.
Katarlylar myhmanlary garşylanynda, hoşboý ysly we dermanlyk ösümlikleri ýakýarlar. Bu adatlar — myhmanparazlyk köpasyrlyk däp we hökmany sypaýyçylygyň alamatydyr.
Şunda öý eýeleriniň özleri hem bejeriji tüsseden dem alýarlar we ony myhmanlara hem hödürleýärler. Her kimiň hoşboý ysly tüssäni öz eşigine tarap gönükdirip bilmegi üçin, tüssedilýän gaby elden-ele geçirilip, aýlaw boýunça gezekleşdirilýär.
Tütedilýän garyndynyň düzüminde antibakterial we mikroblara garşy häsiýetleri bolan tebigy komponentler bardyr.
Katarlylar bu bejeriji tüssäniň otagyň howasyny arassalaýandygyny we sowuklama keselleriniň öňüni almaga kömek edýändigini aýdýarlar.
Bu ýerde meşhur türkmen ýüzärligini ýatlamazlyk mümkin däl!
Katarlylar myhmanlary elmydama kardamonly arap kofesi bilen garşylaýarlar. Kofe ýörite kofe gabyň jürdeginden sapy ýok kiçijik käselere guýulýar. Şunlukda, öý eýeleri myhmana öz mähirliligini we akýürekliligini görkezýärler.
Türkmenlerde-de şeýle gadymy dä-dessur bar, ýöne biziň ata-babalarymyz myhmanlary hoşboý ysly gök çaý bilen garşylapdyrlar. Hatda mundan 50 ýyl ozal hem türkmen öýüniň işiginden ätlän islendik adama, sorap hem durmazdan, käse we bir çäýnek gyzgyn çaý hödür edilerdi. Häzirki wagtda bolsa myhmana islegine görä çaý ýa-da kofe hödürlenilýär.
Gadymy däbe görä, katarlylarda-da, türkmenlerde-de myhman öý eýesiniň doly goragyndadyr. Hatda tanyş däl adam hem öýüňize giren bolsa, ol mähirli garşylanjakdygyna we naharlanajakdygyna bil baglap biler. “Myhman atadan uly!” diýen türkmen pähimi bar. Şunuň bilen hem, mümkin bolan ähli çekişmeler başlamanka tamamlanýar.
Katarda kofe bilen garşylamak — bu diňe bir myhmana içgi hödürlemek däl-de, eýsem katar medeniýetiniň ýüregini açyp görkezýän, özüne mahsus inçe taraplary bolan bitewi bir dessurdyr. Kofeden ýüz öwürmek edepsizlik hasaplanýar, şonuň üçin iň bolmanda azajyk hem bolsa alyp, onuň tagamyny datsaňyz gowy bolar.
Bu ýörelge türkmenlerde-de edil şonuň ýalydyr: eger siz öý eýeleriniň naharlanyp oturan wagty üstüne barsaňyz, size derrew saçaga çagyryp, tagamdan iýmegi teklip ederler. Hatda siz ýaňyja naharlanan hem bolsaňyz, türkmençilikde göwne degmezlik üçin hödür edilen nahardan azyndan bir gysym dadyp, soňra öý eýelerine “sag boluň” diýilýär.
Myhmansöýerlik Katar döwletiniň milli baýramçylyklarynyň merkezi temasyna öwrülýär. Ol ýerde çagalara we syýahatçylara myhman kabul etmegiň sungatyny öwretmek maksady bilen, araplaryň çarwa durmuşyny gaýtadan janlandyrylýar.
“Ýyldyz” myhmanhanasynda geçirilen Katar Döwletiniň Milli güni mynasybetli sergide zenanlaryň hyna bilen ellerine dürli nagyşlary çekýändiklerini görmek bolýardy. Bu diňe bir sungat däl, eýsem Kataryň medeniýetinde we durmuş ýörelgesinde çuňňur orun alan gadymy däp-dessurdyr.
Mundan öňki asyrlarda hem gözeller hynanyň özlerini erbet ruhlardan goraýandygyna ynanypdyrlar. Ähtimal, bu şeýledir. Emma zenanlaryň pikir-hyýallarynyň nähili geň-taňlyklary döredip biljekdigini kim bilýär.
Taryhy taýdan zenanlaryň ellerini nagyşlar bilen bezemek däbi tutuş Ýakyn Gündogarda giňden ýaýrapdyr. Bu gadymy endik şu günki günde-de dürli ýaşdaky, dürli nesilleriň we ýurtlaryň zenanlaryny birleşdirýär. Ol arap jemgyýetiniň berk düzgünleriniň çäklerinde näzikligi we medeni aýratynlygy beýan etmegiň bir usuly bolup hyzmat edýär.
Katarlylaryň awçy guşlara bolan sarpasy, edil türkmenlerdäki ýaly, aýratyn bir derejededir. Bu gatnaşyk ýönekeý bir güýmenje bolmakdan has ýokary geçýär – bu milli medeniýetiň we özboluşlylygyň çuňňur kök uran bölegi bolup durýar.
Laçyn guş bilen aw etmek däbi müňýyllyklara uzaýar we çarwa taýpalarynyň döwürlerine baryp ýetýär. Başda bu häzirki wagtda bolşy ýaly güýmenje üçin däl-de, eýsem ýaşaýyş zerurlygy bolupdyr.
Katar we türkmen halklarynyň ata-babalary çölüň agyr şertlerinde, iýmit tapmagyň kyn bolan ýerlerinde, göçüp barýan guşlary we towşanlary awlamak üçin ýabany laçynlary tutup, tälim beripdirler. Bu iýmit goruny doldurmagyň netijeli usuly bolupdyr.
Ýabany ýyrtyjy guşy eldekileşdirmek we tälim bermek işi örän uly sabyrlylygy, ussatlygy we adam bilen guşuň arasyndaky çuňňur baglanyşygy talap edýärdi, muny katarly we türkmen laçynçylary üstünlikli görkezdiler.
Bu häsiýetler — sabyrlylyk, durnuklylyk, batyrlyk we özüňe bolan ynam — guşçylaryň hem-de guşuň özüniň kämilleşmegi bilen baglanyşdyrylyp başlandy. Bu bolsa laçyny mertebäniň we buýsanjyň nyşanyna öwürdi.
Wagt geçmegi bilen, beýleki iýmit çeşmeleriniň we döwrebap ýaraglaryň peýda bolmagy netijesinde, laçyn awy ýaşaýyş üçin zerurlykdan abraýly sport görnüşine we nesilden-nesle geçirilýän medeni mirasyň möhüm bölegine öwrüldi.
Ýeri gelende aýtsak, laçyn bilen aw etmek ÝUNESKO-nyň Adamzadynyň maddy däl medeni mirasynyň sanawyna girizildi, bu bolsa onuň dünýä derejesindäki ähmiýetini has-da tassyklaýar.
Katarda sowuk ýaraglary bilen bagly çuňňur ornaşan medeniýet bar. Bu edil türkmenlerdäki ýaly, güýjüň, batyrlygyň we baý taryhy mirasyň nyşanydyr. Gadymy we nepis bezelen ýaraglar, aýratyn-da hanjarlar we gylyçlar, buýsanç hem-de kolleksiýa ýygnamak üçin gymmatly zatlar hasaplanýar.
Olar köplenç ata-bobalar we taryh bilen arabaglanyşygy görkezmek üçin öýleriň içki bezeginde ýerleşdirilýär. Muzeýlerde we medeni çärelerde yslam ýaraglarynyň we sowutlarynyň sergileri geçirilip, ol ýerde dürli yslam ýurtlaryna hem-de döwürlerine degişli nusgalary görmek bolýar.
Kataryň döwlet gerbinde iki sany çapraz goýlan gylyç şekillendirilendir. Bu simwol uly hormatdan peýdalanýar, hatda “Katara Towers” (Kataryň diňleri) ýaly döwrebap binalaryň binagärligi hem şol şekilden ylham alnyp guruldy. Bu meşhur binagärlik desgasy Dohanyň golaýynda ýerleşýän täze Lusail şäherinde ýerleşýär. Diňleriň egrelip duran dizaýny, gaýtalap aýtýaryn, Kataryň milli gerbinde şekillendirilen çapraz gylyçlardan ylham alyndy. Bu bina ýurduň has giňden tanalýan simwollaryna birine öwrüldi.
Bu toplum, dünýä derejeli bäş we alty ýyldyzly iki sany kaşaň myhmanhanany, şeýle hem eksklýuziw apartamentleri, söwda we dynç alyş zolaklaryny öz içine alýan köpugurly merkezdir. Diňler Katarda geçirilen Futbol boýunça dünýä çempionatynyň öňüsyrasynda açyldy.
Maňa bu myhmanhanalarda bolmak bagty miýesser etdi, we men elbetde, olaryň kaşaňlygyna haýran galdym. Ýöne meni has haýran zat sahnada ýa-da sazanda üçin niýetlenen ýörite bir ýerde däl-de, uly we şol wagt adamsyz bolan eýwanyň merkezinde duran aňyrsy görnüp duran pianino boldy.
Hatda men: “Bu guralyň, göräýmäge, ajaýyp sesi bardyr!” diýen içimdäki sözlerimiň daşyma çykanyny özüm hem duýman galypdyranyn. Bu jümläni ýerli işgärleriň biri diňe bir eşitman, eýsem oňa düşündi. Ol maňa: “Sazyňyzy çalyň, şonda onuň gudratly sesini özüňiz duýarsyňyz” diýdi.
Men başarnygymdan saz ukyplarymyň iň gowy derejesinde gysga bir parçany çalyp, hut şeýle etdim. Görüp otursam, şol pursady kimdir biri ykjam telefonynyň kamerasyna düşürip, internete goýan eken. Men bu barada diňe Aşgabada gelenimden soň bildim.
Aşgabatda Kataryň Milli güni mynasybetli geçirilen sergide “Katara Towers” binalarynyň suratyny synlap durkam, ine, şeýle ýatlamalar serime geldi.
Şol gün men orta asyr kätipini ýada salýan kiçijik bir kalligrafyň (gadymy döwürlerde bu ýelekler bilen edilýärdi) elipbiýiň harplaryndan has owadan gündogar nagyşlaryna meňzeş çylşyrymly ýazgylary markerler arkaly nähili seresaplyk bilen ýazandygyny hem gördüm.
Kalligrafiýa — durmuşyň garaşylmadyk we gowgaly akymyny ýatladýan biziň döwrümiz üçin seýrek duş gelýän owadan ýazuw sungatydyr, bu sungat arkaly kätip özboluşly ylham we ruhy joşgun bilen dürli alamatlary hem-de harplary çeper şekillere öwürýär.
Köp adamlar ýerli kalligraflaryň ýanyna baryp, ondan arap harplarynda bir zat ýazmagyny haýyş etdiler. Olaryň arasynda men hem bardym...
Munuň bilen birlikde, geçen ýyl Dohada “Media-Türkmen” habarlar agentliginiň ORIENT saýty bilen Kataryň iň iri gündelik gazeti – “Al Sharq”-yň arasynda habarlar serişdelerini alyşmak barada özara düşünişmek hakyndaky Ähtnama gol çekilendigi hem ýadyma düşdi.
“Al-Sharq” web-saýty ýerli we halkara täzeliklerine hemmetaraplaýyn gözegçilik etmek bilen, wakalary obýektiw beýan etmek, eksklýuziw materiallar hem-de Katar Döwletinde bolup geçýän dürli wakalary göni ýaýlymda alyp görkezmek arkaly ýerli we arap ýurtlarynyň habarlar saýtlarynyň arasynda öňdebaryjy orunlary eýeleýär.
Duşuşyk örän mähirli we dostlukly ýagdaýda geçdi. Özara düşünişmeklik dessine ýola goýuldy we ol Türkmenistan bilen Kataryň arasyndaky gatnaşyklary mundan beýläk-de işjeňleşdirmäge ýardam bermek, iki ýurduň gazanan üstünliklerini beýan etmek maksady bilen, žurnalistika işiniň giň gerimi boýunça umumy bähbitleri ýüze çykarmaga ýardam etdi.
Ertesi gün “Al-Sharq” gazeti Doha bilen Aşgabadyň arasyndaky media hyzmatdaşlygynda ädilen täze ädim baradaky makala bilen çapdan çykdy. Onda köpçülikleýin habar beriş serişdeleri ulgamyndaky bilelikdäki işiň işjeňleşdirilmeginiň iki halkyň ýakynlaşmagyna we özara düşünişmegine, dostluk gatnaşyklarynyň berkemegine, ýurtlaryň arasyndaky deňhukukly, açyk we ynanyşmak hyzmatdaşlyga ýardam berýän möhüm görkeziji bolmalydygy barada bellenip geçildi.
Şondan bäri, ORIENT-iň web sahypasynda Katar barada materiallar yzygiderli çap edilip gelinýär.
... Katar Döwletiniň Milli gününiň hormatyna geçirilen kabul edişligiň resmi bölegine geçmegiň wagty geldi.
Çäre iki ýurduň Döwlet senalarynyň ýerine ýetirilmegi bilen açyldy we diplomatik dialoga belent hem-de mynasyp äheň berdi.
Aşgabatda geçirilen kabul edişlikde Katar Döwletiniň Türkmenistandaky Adatdan daşary we Doly ygtyýarly Ilçisi Naser Ahmed Mohammad Al-Taher çuň manyly çykyş etdi.
Ol taryhy geçmişden başlap, Katar Döwletiniň binýadynyň 1878-nji ýylda Şeýh Jasem bin Mohammed Al Tani tarapyndan goýlandygyny belledi.
Ilçi Kataryň öz syýasy mümkinçiliklerinden peýdalanyp, halkara hyzmatdaşlygy, durnuklylygy we parahatçylygy goldamak boýunça möhüm başlangyçlary hem-de taslamalary öňe sürmek arkaly, gapma-garşylyklary düzgünleşdirmekde araçy hökmünde halkara derejesindäki eýeleýän ornuna aýratyn üns berdi.
Jenap ilçi mysal hökmünde 2025-nji ýylyň 15-nji noýabrynda Kongo Demokratik Respublikasynyň Hökümeti bilen “23-nji mart hereketi” bileleşiginiň arasynda parahatçylyk baradaky Doha Çarçuwaly ylalaşygyna gol çekilmegini belläp geçdi.
Mundan başga-da, ol Ruanda bilen Kongo Demokratik Respublikasynyň arasynda parahatçylygy ýola goýmakda Katar bilen Amerikanyň Birleşen Ştatlarynyň üstünlikli araçylygyny belledi.
Ilçi öz çykyşynda Onuň Alyhezyreti şeýh Muhammet bin Abdurrahman bin Jasim Al Taniniň sözlerinden hem mysal getirdi. Ol öz sözlerinde Kataryň Emiri Onuň Alyhezyreti şeýh Tamim bin Hamad Al Taniniň häzirki zaman dünýäsinde liderligiň seýrek nusgasydygyny: onuň diňe bir dolandyrman, eýsem, her bir işi ýürekden duýýandygyny we oňa öz bar güýjüni hem-de kalbyny siňdirýändigini aýratyn nygtady.
Jogap çykyşynda Türkmenistanyň Söwda we daşary ykdysady aragatnaşyklar ministri Nazar Agahanow ýurtlaryň arasyndaky özara hyzmatdaşlygyň ileri tutulýan ugurlaryny beýän etdi.
Ol energetika (ýangyç-energetika toplumynyň önümleriniň eksporty), ulag (üstaşyr geçelgeleriň ösdürilmegi), maýa goýumlary (Kataryň maýa goýumlaryny çekmek), sanly çözgütler (innowasion tehnologiýalaryň ornaşdyrylmagy) we agrosenagat pudagy (oba hojalygyndaky bilelikdäki taslamalar) ýaly ugurlary aýratyn belledi.
Ministr Türkmenistanyň Prezidentiniň Katar bilen gatnaşyklary ösdürmäge berýän aýratyn ünsüni belläp geçdi we muňa mysal hökmünde Gurbanguly Berdimuhamedow adyndaky Howandarlyga mätäç çagalara hemaýat bermek boýunça haýyr-sahawat gaznasynyň bejeriş işleri boýunça wise-prezidentiniň golaýda Doha amala aşyran saparyny görkezdi.
Iki tarap hem 2025-nji ýylda ikitaraplaýyn hyzmatdaşlygyň okgunly ösüşi liderleriň — Türkmenistanyň Prezidenti Serdar Berdimuhamedowyň we Kataryň Emiri Şeýh Tamim bin Hamad Al Taniniň şahsy goşantlary netijesinde mümkin bolandygyny nygtadylar.
Soňky wagtda ýurtlaryň arasyndaky gatnaşyklary pugtalandyran birnäçe ähmiýetli saparlar amala aşyryldy. Katardan Türkmenistana Kataryň Olimpiýa komitetiniň prezidenti, ANOC-yň birinji wise-prezidenti we Aziýa boýunça wise-prezidenti bolan Şeýh Jawan bin Hamad Al Tani sapar bilen geldi.
Şeýle hem Türkmenistanda aryň Daşary işler ministrliginiň halkara hyzmatdaşlyk boýunça döwlet ministri Marýam bint Ali Al-Misned saparda boldy. Ol “Awaza” milli syýahatçylyk zolagynda geçirilen BMG-niň Deňze çykalgasy bolmadyk ösüp barýan ýurtlar boýunça üçünji maslahatyna, “Häzirki zaman jemgyýetinde zenanlaryň orny: Durnukly ösüş maksatlaryna ýetmek ugrunda halkara hyzmatdaşlygyny ösdürmek” atly halkara maslahatyna şeýle hem Aşgabatda geçirilen Parahatçylyk we ynanyşmak boýunça ýokary derejeli halkara forumyna gatnaşdy.
Türkmenistan tarapyndan Katara sapar bilen Türkmenistanyň Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary, daşary işler ministri Raşid Meredow bardy. Ol adatdan daşary arap-yslam sammitine we beýleki möhüm forumlara gatnaşdy.
Şeýle hem, “Doha forumy — 2025” gatnaşmak üçin Kataryň paýtagtynda Gurbanguly Berdimuhamedow adyndaky Howandarlyga mätäç çagalara hemaýat bermek boýunça haýyr-sahawat gaznasynyň bejeriş işleri boýunça wise-prezidenti Oguljahan Atabaýewa saparda boldy.
Söwda-ykdysady hyzmatdaşlyk boýunça hökümetara türkmen-katar toparynyň işjeň işi, bilermenler derejesinde yzygiderli dialogy üpjün edip, ikitaraplaýyn gatnaşyklary ösdürmekde ähmiýetli orny eýeleýär.
Ynsanperwer ugurly taslamalary, şol sanda çagalary goldamak boýunça bilim we lukmançylyk başlangyçlary üstünlikli durmuşa geçirilýär. Iki halkyň däp-dessurlaryny wagyz etmäge gönükdirilen bilelikdäki çäreler geçirilýär. Ýurtlar parahatçylygy we bitaraplygy berkitmek boýunça başlangyçlary goldap, BMG-niň we beýleki halkara guramalarynyň çäklerinde öz garaýyşlaryny utgaşdyrýarlar.
Häzirki tendensiýalary we taraplaryň beýanatlaryny seljermek bilen, mundan beýläkki hyzmatdaşlygyň geljegi uly ugurlaryny kesgitläp bolar. Ilkinji nobatda, bu, uly tebigy gaz gorlaryna eýe bolan Türkmenistanyň eksporty giňeltmäge gyzyklanma bildirýändigidir we suwuklandyrylan tebigy gazyň bazaryndaky iri oýunçy hökmünde Kataryň üstaşyr taslamalary durmuşa geçirmekde strategik hyzmatdaş bolup biljekdigidir.
Kataryň maýa goýum mümkinçilikleri türkmen infrastrukturasyny, esasan hem ulag we sanlylaşdyrmak ulgamlaryny döwrebaplaşdyrmaga goldaw bermäge ukyplydyr. Suwy tygşytlaýjy tehnologiýalary ornaşdyrmak we oba hojalyk önümlerini gaýtadan işlemek boýunça bilelikdäki taslamalar bolsa azyk garaşsyzlygyny has-da berkidip biler.
Bilim, lukmançylyk we medeniýet ulgamlaryndaky alyş-çalyş maksatnamalarynyň giňeldilmeginiň özara ynamyň çuňlaşmagyna ýardam etjekdigi şübhesizdir. BMG-niň, Yslam Hyzmatdaşlyk Guramasynyň we beýleki meýdançalaryň çäklerinde tagallalaryň utgaşdyrylmagy bolsa halkara derejesinde umumy bähbitleri öňe sürmäge mümkinçilik berer.
Sanalanlardan ugur alyp, aýdyň bir netijä gelmek bolýar: “Ýyldyz” myhmanhanasyndaky kabul edişlik diňe bir baýramçylyk çäresi bolman, eýsem, özara borçnamalary tassyklamak we hyzmatdaşlygyň täze sepgitlerini kesgitlemek üçin meýdança öwrüldi.
Üýtgeýän geosyýasy hakykat şertlerinde, Türkmenistan we Katar ykdysadyýet, howpsuzlyk we ynsanperwerlik ulgamlarynda tagallalaryny birleşdirip, sebitiň esasy oýunçylary hökmündäki orunlaryny berkitmek üçin ähli mümkinçiliklere eýedirler. Taraplaryň ikisi hem gatnaşyklary dostlukly dialog formatyndan özara bähbitlilige we hormat goýmaga esaslanýan strategik hyzmatdaşlyk ugruna geçirmäge taýýardyklaryny görkezýärler.
Çykyşynyň ahyrynda Katar ilçisi Nasser Ahmed Mohammed Al Taher myhmanlara gelendikleri üçin minnetdarlyk bildirdi we hemmelere berk jan saglyk we abadançylyk arzuw etdi hem-de çykyşyny däp bolan musulman salamy bilen tamamlady:
“Wassalamu aleýkum we rahmetullahi we berekatuhu!”
… Emma indi makalamyzyza nokat goýup, ony adaty jemleme bilen tamamlamagyň wagty geldi.
Ýöne ilki bilen, nagyşly kagyz bölegine pespäl kalligrafyň näme ýazandygyny bilmäge synanyşyň? Bildiňizmi?
Ine-de “Hawa!” — siz hakly! Meniň käbir materiallarym hut şu sözler bilen tamamlanýar —
Bekdurdy AMANSARYÝEW
