Aşgabat, 12-nji dekabr | ORIENT. Türkmenistanyň hemişelik Bitaraplygynyň 30 ýyllygyna we Halkara parahatçylyk we ynanyşmak ýylyna bagyşlanan halkara forumy Aşgabatda öz işini tamamlandy. Bu möhüm çäräniň wekilçiligiň derejesi Türkmenistana goýulýan hormatyň we ynamyň, onuň ählumumy parahatçylygy we howpsuzlygy saklamakdaky we berkitmekdäki konstruktiw ornunyň aýdyň subutnamasy boldy. Türkmen halkynyň Milli Lideri, Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedow ýurduň parahatçylygy dörediji çuňňur filosofik we syýasy düşünjesini beýan edip, maksatnamalaýyn çykyş etdi.

Halk Maslahatynyň Başlygy Türkmenistanyň 2025-nji ýyly “Halkara parahatçylyk we ynanyşmak ýyly” diýip yglan etmek baradaky başlangyjynyň tötänleýin ädim däl-de, parahatçylyk söýüji döwletiň uzak wagtlap dowam edýän tagallalarynda logiki tapgyr bolandygyny nygtady. Türkmen halkynyň Milli Lideri şunuň bilen baglylykda, BMG-niň Baş Assambleýasynyň kabul eden Kararnamasynyň ýokary bahasyna mynasyp bolandygyny, sebäbi köp sanly ýurtlaryň bu ugurda iň wajyp meseleleri ara alyp maslahatlaşanda, oňyn, özara hormata esaslanýan söhbetdeşlik ýagdaýyny emele getirmek üçin giň mümkinçilikleri açylýandygyna göz ýetirdilerini belledi.

Gurbanguly Berdimuhamedow dünýäniň başdan geçirýän çylşyrymly döwründe ähli jogapkärli, sagdyn we parahatçylyk söýüji güýçleriň jebisleşmeginiň, şeýle hem howpsuzlygyň ählumumy arhitekturasynyň bozulmagyna howp salýan wehimlere garşy durmaga taýýarlygyň ozalkylardan has zerurdygyny aýtdy. Türkmenistan syýasatyň we diplomatiýanyň, jemgyýetçilik pikiriniň, taryhy tejribäniň, toplanan ynsanperwer, medeni mirasyň ähli mümkinçiliklerini has işjeň we netijeli peýdalanmagyň zerurdygyndan ugur alýar.

Parahatçylyk söýüji güýçleri birleşdirmegiň esasy mehanizmi hökmünde BMG-niň mümkinçiliklerini bellenildi. Halk Maslahatynyň Başlygy köptaraplaýyn kanunylyga hem-de ygtyýarlylyga eýe bolan ýeke-täk halkara gurama hökmünde BMG-niň mümkinçiliklerini peýdalanmagyň zerurdygyny nygtady. Parahatçylyk we ynanyşmak esasynda hyzmatdaşlyk BMG-niň Tertipnamasynda berkidilen, ykrar edilen syýasy-hukuk esaslaryny: deňhukuklylyk, özara hormat goýmak, özygtyýarlylyk, beýleki döwletleriň içerki işlerine goşulyşmazlyk taglymlaryndan ugur alýar.

Dialog taglymatyny ilerletmek bilen, türkmen halkynyň Milli Lideri parlament ýollarynyň peýdalanylmagyny, zenanlar, ýaşlar diplomatiýasynyň netijeli ulanylmagynyň zerurdygyny hem-de halk diplomatiýasynyň resmi diplomatiýa üçin möhüm goldaw bolmalydyny nygtady. Şunuň bilen baglylykda “Dialog — parahatçylygyň kepili” atly ählumumy başlangyjynyň möhüm düzüm bölegi hökmünde garalýan maglumat dialogy konstruktiw döwletara gatnaşyklary ýola goýmakda iň wajyp orny eýeleýär.

Türkmen halkynyň Milli Lideri Türkmenistan üçin Bitaraplyk derejesi – bu diňe bir daşary syýasatyň nusgasy dälde eýsem dünýägaraýşyň, döwlet hem halk hökmünde öz ornuna, jogapkärçiligine düşünmegiň, häzirki zaman siwilizasiýasynyň ösüşine özboluşly goşandyň binýadydyr diýip bellledi. Hut şonuň üçin Türkmenistanyň Bitaraplygy üýtgewsizdir, daşarky şertlere we ýagdaýlara, wagtlaýyn üýtgäp durýan şertlere durnuklydyr.

Parahatçylyk we ynanyşmak meýdançasyndaky hyzmatdaşlyk daşky gurşawyň üýtgemegi, arassa suwa we howa elýeterliligi, saglygy goraýyş we azyk howpsuzlygy ýaly ugurlardaky umumy wezipeleri çözmek ýaly giň gerimli işleri öz içine almalydyr. Şu nukdaýnazardan esasy başlangyç öňe sürüldi:

Gyzyklanma bildirýän döwletlerdäki hem-de halkara guramalardaky hyzmatdaşlar bilen bilelikde parahatçylyk we ynanyşmak ýörelgesiniň howandarlygynda geljegi uly täze hyzmatdaşlygyň “Ýol kartasyny” işläp taýýarlamagy teklip edildi.

Türkmenistan Bitaraplygynyň mümkinçiliklerini parahatçylygyň, özara düşünişmegiň, hyzmatdaşlygyň berkarar edilmegine, Durnukly ösüş maksatlarynyň ýerine ýetirilmegine gönükdirmäge şeýle hem BMG-niň araçyllyk palatasyny döretmek, bitarap hem-de bileleşiklere goşulmaýan döwletlere parahatçylyk dörediji tagallalarynyň çäklerinde “ileri tutulýan hyzmatdaş” derejesini bermek baradaky başlangyçlaryny öňe sürmäge hemişe taýýardygyny tassyklady.

Forum parahatçylyk we ynanyşmak gymmatlyklarynyň we taglymlarynyň barha goldawa eýe bolýandygyny, ählumumy ösüşiň hakyky we netijeli şertine öwrülýändigini tassyklady. Gurbanguly Berdimuhamedow forumyň esasy aýratynlygynyň açyklygy we gatnaşyjylaryň häzirki döwrüň iň möhüm meselelerine bilelikde çözgüt gözlemäge taýýardygyndadygyny belledi.

Türkmen halkynyň Milli Lideriniň bellemegine görä, Aşgabat forumy uzak geljege gönükdirilen dogry, durmuşa ukyply geosyýasy we ykdysady ugurlary kesgitledi hem-de dünýäniň ähli halklarynyň bähbitlerine laýyk gelýän howpsuzlygyň we ösüşiň bitewi, bölünmeýän ulgamyny döretmegiň zerurlygy bilen birleşendigimizi tutuş aýdyňlygy bilen görkezdi. Şeýle ulgamy gurmak erk-islegiň bolmagy, özara ynanyşmak, dünýäniň ykbaly üçin ýokary jogapkärçilik ýaly düýpli şertler bolan ýagdaýynda mümkindir.