Biziň yhlasymyz – adamlary ýakynlaşdyrmak
Habarlar
Makalalar
Media
Anons
Tehnologiýalar
Biz barada
Habarlaşmak üçin
||
Daşkent bilen Aşgabadyň arasyndaky ykdysady hyzmatdaşlyk kämillik we ulgamlaýyn hyzmatdaşlyk derejesine çykdy. Soňky ýyllarda ikitaraplaýyn gatnaşyklary epizodik taslamalar derejesinden çykyp, syýasy beýannamalardan hakyky senagat kooperasiýasyna, söwdanyň giňeldilmegine we maýa goýum gatnaşyklarynyň öňünden görüljek ýagdaýyna üýtgetdi. Ýokary derejedäki yzygiderli gatnaşyklary esas edinýän bu strategik ugur häzirki wagtda hökümetara dialogyň yzygiderli alnyp barylmagy we anyk infrastruktura çözgütleri bilen berkidilýär.
2025-nji ýylyň iýul aýynda Bilelikdäki Hökümetara Toparynyň nobatdaky mejlisiniň geçirilmegi hyzmatdaşlygyň institusional taýdan berkidilýändigini görkezdi we iki ýurduň ykdysadyýetiniň möhüm ugurlary boýunça hyzmatdaşlygyň çuňlaşdyrylmagyny kesgitledi.
Ösüşiň binýady: şertnamalaýyn-hukuk binýady
Durnukly we öňünden görüljek ösüşiň esasyny döredýän şertnamalaýyn-hukuk binýady kemala getirildi. Esasy hökümetara ylalaşyklary — «Uzak möhletli söwda-ykdysady hyzmatdaşlygyň esasy ugurlary hakynda», «Maýa goýumlaryny höweslendirmek we özara goramak hakynda» hem-de «Goşa salgyt salynmagynyň öňüni almak hakynda» — hyzmatdaşlygyň kadalaşdyryjy çarçuwasyny üpjün etdi.
Bu binýat şertleriň aç-açanlygyny, ykdysady syýasatyň öňünden görüjiligini hem-de iň möhüm zat — iki ýurduň telekeçileri üçin kepillikleri üpjün edip, hususy pudagy bilelikdäki taslamalara işjeň gatnaşmaga höweslendirýär.
Ösüşiň möçberi: Haryt dolanyşygy bäş esse artdy
Bu kadalaşdyryjy binýadyň netijeliligi özara söwda görkezijilerinde aýdyň görünýär: iki ýurduň arasyndaky haryt dolanyşygy 2016-njy ýylda 209 mln dollardan 2024-nji ýylda 1,148 mlrd dollara çenli bäş esseden hem köp artdy.
Söwda gurluşynda Türkmenistandan iberilýän harytlar (ýangyç, ýag-çalgy serişdeleri, himiýa önümleri) agdyklyk edýär. Şol bir wagtyň özünde, 2025-nji ýylyň ýanwar-oktýabr aýlarynda Özbegistandan getirilýän import 23,7% ýokarlanyp, türkmen bazarynyň özbek taýýar önümlerine bolan isleginiň artýandygyny görkezýär. Söwda gurluşy hem kem-kemden giňäp, hyzmatlaryň, maşyn gurluşygynyň we taýýar senagat önümleriniň paýynyň ýokarlanmagy önümçilik gatnaşyklarynyň çuňlaşyp barýandygyna şaýatlyk edýär.
Ösüş nokatlary: «Şawat–Daşoguz» zolagy we logistika
Hyzmatdaşlyga täze itergi beren hakyky ösüş nokady — «Şawat–Daşoguz» serhetýaka söwda zolagy boldy. Bu platforma işewürligiň tranzaksiýa harajatlaryny azaltýar; haryt iberilmegini çaltlaşdyrýar we täze bazarlara çykmagy ýeňilleşdirýär; serhetýaka sebitini söwda, logistika we önümçiligi özünde jemleýän işewürlik merkezine öwürýär.
Munuň bilen bir hatarda ulag özara baglanyşygy hem möhüm orun tutýar. 2024-nji ýylda umumy ýük daşamasy 1,11 mln tonna ýetip, üstaşyr geçirmeleriniň möçberi takmynan 40% artdy. Türkmen wagonlarynyň Andižan mehaniki zawodynda abatlanmagy ýaly taslamalar senagat we ulag hyzmatdaşlygynyň özbaşdak we özara bähbitli ugur bolup kemala gelendigini tassyklaýar.
Maýa goýum hyzmatdaşlygy hem yzygiderli ösýär: häzirki wagtda Özbegistanda dokma, mebel önümçiligi, nebit önümlerini gaýtadan işlemek ýaly dürli ugurlarda türkmen maýaly gatnaşygyny özünde jemleýän 200 kärhana hereket edýär.
Geljegiň ugurlary: senagat klasteri we Oba hojalyk toplumy
Häzirki tapgyrdaky hyzmatdaşlygyň ykdysadyýeti uly integrasiýa gönükdirilen geljegiň binýadyny döredýär. Geljegiň möhüm ugurlary:
• Senagat kooperasiýasy: himiýa, dokma we azyk senagatynda hyzmatdaşlygyň çuňlaşdyrylmagy;
• Logistika ugrunyň berkidilmegi: «Şawat–Daşoguz» zolagynyň senagat-logistika merkezine öwrülmegi;
• Oba hojalyk toplumy we serişdeler: oba hojalygy we suw tygşytlaýjy tehnologiýalar boýunça taslamalaryň giňeldilmegi;
• Maýalary çekmek: täze maýa goýum gurallaryny döretmek we hususy pudagyň gatnaşygyny giňeltmek.
Özbegistan bilen Türkmenistanyň hyzmatdaşlygy diňe iki ýurduň ykdysady howpsuzlygyny berkitmek bilen çäklenmän, eýsem olaryň sebit söwda we üstaşyr geçirmeler zynjyrlaryndaky ornuny hem ýokarlandyrýar.
Özbegistanyň Türkmenistandaky Ilçihanasy tarapyndan berlen maglumatlaryň esasynda taýýarlanyldy.
