Türkmenistanyň Strategik barlaglar boýunça ylmy merkezi Bakuda GH simpoziumyna gatnaşdy
17.05.2023 | 16:29 |Türkmen bilermenleri 16-njy maýda Bakuda geçen «Üýtgeýän we çylşyrymly bütindünýä kontekstinde Goşulyşmazlyk hereketi» halkara simpoziumyna gatnaşdylar. Forum Azerbaýjanyň Daşary işler ministrligi, halkara gatnaşyklaryny Seljerme Merkezi we LINKS Europe bilen bilelikde gurnaldy we GH-niň onlarça ýurdunyň wekillerini ýygnady.
Türkmenistanyň DIM-niň Halkara gatnaşyklary institutynyň Strategik barlaglar boýunça ylmy merkeziniň direktory Şiri Şiriýew simpoziumda çykyş etmek bilen, Goşylyşmazlyk hereketiniň ýurtlarynyň Türkmenistanyň bitaraplyk derejesini almakdaky ornuny aýratyn belledi.
1995-nji ýylda bitaraplyk derejesi biziň döwletimize BMG-niň Baş Assambleýasynyň adyndan berilmeginden ozal Türkmenistanyň bitaraplyga ymtylmagy Kolumbiýanyň Kartahen şäherinde geçirilen sammitde Hereketiň ýurtlary tarapyndan biragyzdan goldaw alypdy.
Türkmen bitaraplygynyň çärýek asyrlyk ýubileýiniň öňüsyrasynda çykyş etmek bilen, Milli Lider Gurbanguly Berdimuhamedow biziň Türkmenistanyň bitaraplygyny almakda goşulyşmadyk ýurtlaryň ähmiýetini hiç haçan ýatdan çykarmajakdygyny we hemişe minnetdarlyk bilen nygtajakdygymyzy we bitaraplygyň ýörelgeleriniň Goşylyşmazlyk hereketi bilen bile ýaňlanýandygyny beýan edipdi.
«Goşulyşmadyk ýurtlaryň daşary syýasat ugrunyň esaslary harby-syýasy bloklara gatnaşmakdan ýüz döndermek we garaşsyzlyk we deňhukuklyk ýörelgelerine esalanýan halklaryň parahatçylykly ýaşamagydyr» – diýip, Şiriýew nygtady.
Ol şeýle hem GH-niň ýurtlarynda biziň planetamyzyň ilatynyň 55%-e golaýynyň ýaşaýandygyny, olarda nebitiň gorunyň 75%-den gowragynyň we dünýäniň gaz ätiýaçlyklarynyň 50%-den gowragynyň jemlenendigini hem belläp geçdi.
«Bitarap Türkmenistan, edil Goşylyşmazlyk hereketi ýaly dawaly ýagdaýlaryň syýasy-diplomatik, gepleşikler usuly we serişdeleri arkaly çözülmegi üçin çykyş edýär» – diýip, Şiriýew aýtdy, soňky ýyllarda Türkmenistanyň halkara gepleşikler meýdançasyna howpsuzlyk we hyzmatdaşlyk babatynda birnäçe öndürijilikli pikirleri we amaly maslahatlary çykarandygyny sözüniň üstüne goşdy.
Ol 2018-nji ýylda Baku şäherinde Goşylyşmazlyk hereketiniň «Durnukly ösüşiň hatyrasy üçin halkara parahatçylygyny we howpsuzlygyny höweslendirmek» atly Ministrler maslahatynyň geçirilendigini ýatlatdy, onuň işine dünýäniň 120 ýurdunyň wekili, şol sanda Türkmenistanyň hem wekili gatnaşypdy.
GH-niň Ministrler maslahaty tamamlanandan soňra jemleýji jarnama kabul edilipdi, onda Türkmenistanyň owgan ykdysadyýetiniň ulag we energetika babatynda iri gerimli taslamalary ýerine ýetirmegine degişli başlangyçlary beýan edilipdi.
Halkara gün tertibiniň möhüm meseleleri boýunça köptaraplaýyn dialogy pugtalandyrmak işinde Türkmenistanyň Prezidentiniň 2019-jy ýylyň oktýabrynda Bakuda geçen Goşylyşmazlyk hereketiniň XVIII sammitine gatnaşmagy boldy.
Türkmenistanyň Goşylyşmazlyk hereketi bilen ýakyn hyzmatdaşlygynyň anyk we işjeň häsiýete eýedigine başga-da kän mysallary getirmek bolar, bu bolsa ilkinji nobatda goşylyşmazlyk ýörelgeleriniň we bitaraplyk syýasatynyň umumylygy bilen şertlendirilýär.
Biziň pikirimize görä, şeýle hyzmatdaşlyk dünýäde we sebitde parahatçylygy gorap saklamagyň hatyrasyna ösüşe tarap ýykgyn eder.
Türkmenistanyň DIM-niň Halkara gatnaşyklary institutynyň Strategik barlaglar boýunça ylmy merkezi